30 yaş üstü insanlar neden yeni müzikleri sevemez?
“Eskisi gibi iyi müzik yapmıyorlar.”
Ben gençken, babam sevdiğim müzikle pek ilgilenmezdi. Kendi dinlediği müzikten düzenli olarak “güzel” diye bahsederken, benim müziğim ona göre kulağa “çok fazla gürültü” gibi geliyordu.
Bu tutum hayatı boyunca devam etti. 80’li yaşlarındayken bile 50 yıllık bir Beatles melodisinin yer aldığı bir televizyon reklamı sırasında bana döner ve “Biliyor musun, bugünün müziğini sevmiyorum” derdi.
Ve sonun babamın yalnız olmadığı ortaya çıktı.
Yaşlı insanlar yeni müzikten neden nefret eder?
Yaşım ilerledikçe, benim yaşımdaki insanların “eskiden olduğu kadar iyi müzik yapmıyorlar” gibi şeyler söylediğini sık sık duyacağım.
Bu neden oluyor?
Neyse ki, bir psikolog geçmişim bana bu bulmaca hakkında bazı bilgiler verdi.
Müzik zevkinin 13 veya 14 yaşlarında belirginleşmeye başladığını biliyoruz. 20’li yaşlarımızın başına geldiğimizde, söz konusu tatlar iyice yerleşik hale gelir.
Aslında, araştırmalar 33 yaşına geldiğimizde çoğumuzun yeni müzik dinlemeyi bıraktığını keşfetti. Bu arada, gençliğinizin başlarındayken çıkan popüler şarkılar, muhtemelen hayatınızın geri kalanında yaş grubunuz arasında çok popüler olarak kalmaya devam edecektir.
Bunun biyolojik bir açıklaması olabilir. Beynin farklı akorlar, ritimler ve melodiler arasında ince ayrımlar yapma yeteneğinin yaşla birlikte kötüleştiğine dair kanıtlar var. Bu nedenle, yaşlı insanlara daha yeni, daha az tanıdık gelen şarkıların hepsi “aynı” gelebilir.
Ama yaşlı insanların yeni müzikten hoşlanmamasının daha basit nedenleri olduğuna inanıyorum. Sosyal psikolojinin en çok araştırılan yasalarından biri, “salt maruz kalma etkisi” olarak adlandırılan bir şeydir. Özetle, bir şeye ne kadar çok maruz kalırsak onu o kadar çok sevme eğilimindeyizdir.
Bu tanıdığımız insanlarla, gördüğümüz reklamlarla ve evet, dinlediğimiz şarkılarla olur.
Ergenlik çağınızın başlarındayken, genellikle müzik dinleyerek ya da müzik videoları izleyerek çok zaman harcarsınız. En sevdiğiniz şarkılar ve sanatçılar rutininizin tanıdık, rahatlatıcı parçaları haline gelir.
30 yaşın üzerindeki birçok insan için iş ve aile yükümlülükleri artar, bu nedenle yeni müzik keşfetmek için daha az zaman kalır. Bunun yerine, birçoğu daha fazla boş zamanları olduğunda hayatlarının eski döneminden tanıdık favori şarkıları dinleyecektir.
Tabii ki, o gençlik yılları mutlaka kaygısız değildi. Kafa karıştırıcı olmalarıyla ünlüdürler, bu yüzden “Glee”den “Love, Simon”a kadar pek çok dizi ve film lise kargaşası etrafında döner.
Psikoloji araştırmaları, genç olarak deneyimlediğimiz duyguların daha sonra gelenlerden daha yoğun göründüğünü göstermiştir. Ayrıca yoğun duyguların daha güçlü hatıralar ve tercihlerle ilişkili olduğunu da biliyoruz. Bütün bunlar, bu dönemde dinlediğimiz şarkıların neden bu kadar akılda kalıcı hale geldiğini ve sevildiğini açıklayabilir.
Yani müziğinizi sevmedikleri için anne babanızın bir sorunu var diyemeyiz. Bir bakıma, her şey doğal düzenin bir parçası.
Aynı zamanda, kendi çocuklarımın gençken çaldıklarını duyduğum müziğe karşı bir düşkünlük geliştirdiğimi kişisel deneyimlerime dayanarak söyleyebilirim. Bu nedenle, ailenizi Billie Eilish ve Lil Nas X’e dahil etmek isterseniz bu imkansız değil.
Bu makale, Creative Commons lisansı altında yeniden yayınlanmıştır. Orijinal makaleyi okuyun.
görsel: Shutterstock.com/photograph.kiev