Yeteneği ve aktivizmiyle oyunu değiştiren 10 kadın futbol yıldızı
Birleşik Arap Emirlikleri’nden Taylanda, Şili’den Nijerya’ya kadar futbol, dünyadaki kadın, erkek herkes için en popüler spordur.
Dünya futbolcular sendikası Fifpro’nun yakın tarihli bir raporuna göre; 1991’de Çin’de düzenlenen ilk Kadınlar Dünya Kupası’dan yaklaşık 30 yıl sonra, futbol oynayan kadınlara yönelik önyargı dünyanın birçok bölgesinde devam ediyor.
Kadınlara olumsuz çalışma koşulları, ayrımcılık, cinsel taciz ve ücret eşitsizliğine meydan okuyor.
Bu zorluklara rağmen, kadın futbolu sadece sahadaki yetenek nedeniyle değil, verilen mücadele ile de son yıllarda ciddiye alınmaya başlandı. Kadınlar mesleklerinde cinsiyetçilikten söz ediyor, medyada kadın futboluyla ilgili hikayeler çoğaldı ve kurumsal sponsorlar ilgi göstermeye başladı. Business Destinations dergisi şunları yazdı:
” 2019 FIFA Kadınlar Dünya Kupası yeni bir profesyonelleşme döneminin sinyallerini verirken, kadın futbolu başka bir seviyeye taşındı.”
İşte dünyanın dört bir yanından yetenekleri ve aktivizmleri yoluyla oyunun kurallarını değiştiren kadın futbolcuların kısa bir listesi:
1. Paula Dapena
Geçtiğimiz Kasım ayında, dünya, futbol efsanesi Diego Maradona’ya yoğun duygularla veda ederken genç bir İspanyol futbolcu balkaldırısıyla dikkatleri üstüne çekti. Yirmi dört yaşındaki Paula Dapena, İspanya’nın Pontevedra kentinde oynanan bir maçtan önce, Arjantinli efsane oyuncuya saygı göstermeyi reddetti ve bir futbolcu olarak becerilerinin kadınlara yönelik çok sayıda taciz ve şiddet iddiasını ortadan kaldırmak için yeterli olmadığını savundu.
Bunun sonunda İspanya’da Cidade de Pontevedra 2020 ödülüyle ödüllendirildi ve feminizmin yeni bir sembolü oldu, ancak bunun bir bedeli vardı: ölüm tehditleri de dahil olmak üzere sosyal medyada son derece sert tacizlerin hedefi haline geldi.
Dünyanın her yerinde, herhangi bir spor dalında öne çıkan kadınlar, genellikle çevrimiçi tacizden ve trollerden mustariptir.
2. Khalida Popal
Ne yazık ki, çevrimiçi taciz, kadın futbolcuların karşılaştığı tek istismar şekli değil. Cinsel taciz de net bir şekilde belgelenmiştir. Afgan Kadın Milli Takımı oyuncusu Khalida Popal, 2019 yılında sesini yükselterek Afgan futbol federasyonu başkanı Keramuddin Karim’e karşı yapılan anonim cinsel istismar iddialarına kendi hikayesini de ekledi. FIFA, Karim’i ömür boyu spordan men etti, ancak takım skandal nedeniyle antrenmanlarını durdurmak zorunda kaldı. Kariyerini bitiren bir sakatlığın ardından Popal, Avrupa’daki azınlıkları motive etmek ve güçlendirmek için sporu kullanan Girl Power organizasyonunu kurdu. Aynı zamanda Afganistan Kadın Milli Futbol Takımı’nın etkinlik direktörlüğü üstlendi ve Sokak Çocukları Dünya Kupası’nın büyükelçisi oldu.
Megan Rapinoe
2019’da Ballon d’Or Féminin ve En İyi FIFA Kadın Oyuncusu ödüllerini kazanan Megan Rapinoe, hem ABD kadın milli futbol takımıyla futbol sahasındaki kariyeri hem de ırkçılık karşıtı oluşu ve feminist ve LGBTQ + aktivizmiyle dünya çapında tanındı. Time Magazine’in 2020 Yılının En Etkili 100 Kişisi arasında yer aldı.
Rapinoe, ABD kadrosuyla birlikte 2019’da eşit ücret çağrılarına katıldı ve bu da federasyonlarına karşı devam eden bir davayla neticelendi. BBC ile yaptığı röportajda oyuncu, mesajını diğer kadınlarla paylaştı:
“Daha azına razı olmayın, eşitlik için çabalayın, daha fazlasını yapın.”
Kadın ve erkek futbolcular arasındaki ücret eşitsizlikleri Şili, Kolombiya, Amerika Birleşik Devletleri ve Arjantin’de inceleme altına alındı ve birçok kadın futbolcunun amatör olarak oynadıkları için hiç ücret almadığı görüldü. Avustralya ve ABD gibi yerlerde, diğer bölgelere göre görece daha iyi olan çalışma koşulları, oyuncuların mesleki çıkarlarını temsil eden sendikalara katılmalarının sonucu. Brezilya, Eylül 2020’de kadın ve erkek futbol takımlarına eşit ücret veren birkaç ülkeden biri olacağını açıkladı.
Yuki Nagasato
Eylül 2020’de, 33 yaşındaki Japon 2011 Dünya Kupası galibi ve Ulusal Kadınlar Futbol Ligi’nde (NWSL) Chicago Red Stars için öne çıkan bir forvet olan Yuki Nagasato, erkek amatörlere geçici transferini duyurarak Japon toplumunda bir sansasyon yarattı. Takım Hayabusa Eleven. FIFA için verdiği bir röportajda Nagasato, hızlı karar verme becerileriyle fiziksel farklılıkların telafi edebileceğini söyledi ve kadınların cinsiyetleri değil, yetenekleriyle saygı görmelerini ve görülmelerini istiyorum ”diye ekledi. Japonya Futbol Federasyonu, 2021 sonbaharında Japonya’da ilk kadın profesyonel ligini kurmaya hazırlanıyor. Bu Lig, yalnızca Japonya’da kadın futbolunu geliştirmeyi ve kadınların katılımını teşvik etmeyi değil, aynı zamanda genel olarak Japon toplumunda çeşitliliği artırmayı amaçlayan Kadınları Güçlendirme Ligi’ni başlatacak.
Katayoun Khosrowyar
İran-Amerikan Katayoun “Kat” Khosrowyar, İran Ulusal Kadınlar Ligi’ndeki ilk kadın koç. 33 yaşındaki oyuncu, 17 yaşında milli futbol takımına katılmak üzere doğduğu Oklahoma, Tulsa’dan İran’a taşındı. İlk olarak 14 yaş, ardından 19 yaş takımı antrenörü oldu. Kadınların özgürce hareket etmek, giyinmek ve eğitim almak için engellerle karşılaştığı bir ülkede, kırsal kesimdeki kızların durumunu araştırdı ve takımı uluslararası yarışmalara sokmak için baskı yaptı. 2011’de takımı, İran’da kadınların zorunlu olarak takması gereken başörtüsü nedeniyle ikinci tur Olimpiyat ön eleme maçından diskalifiye edildi. FIFA daha önce başörtüsünü kabul etmişti, ancak başörtüsü boynu da kapatıyordu, bunun sporcu sağlığını tehdit ettiğine dair hiçbir kanıt olmamasına rağmen güveli olmadığı kabul edildi. Üç yıllık kampanyanın ardından, kadınlara FIFA tarafından “dini nedenlerle başörtüsü” takmasına izni verildi ve böylece “Kat” ve ekibi nihayet uluslararası alanda rekabet etme izni aldı.
Sabitra “Samba” Bhandari
“Hiçbir zaman uygun ekipmanım, botum ve hatta bir topum olmadı. Nepal’in en yüksek skora sahip kadın futbolcu Sabitra Bhandari, The Kathmandu Post’a verdiği röportajda, “Çoraptan yapılmış bir topla futbol oynayarak büyüdüm ”dedi. “Ama çoraptan topun bana bugün olduğum yere nasıl geldiğimi öğrettiği dersler sayesinde. Annem ve babam beni erkek çocuklarla oynamaktan caydırmaya çalıştı ama ben onları ikna etmeyi başardım.” Bugün Bhandari, Hindistan Kadınlar Ligi’nde en yüksek gol sayısına sahip futbolcu. O ve Anita Basnet, Hindistan Kadınlar Ligi’nde oynayan ilk Nepalli kadınlar.
Nadiya Nighat
24 yaşındaki Nadiya Nighat, Jammu ve Keşmir bölgesinden gelen ilk kadın futbol koçu. Muhafazakar bir mahallede, orta sınıf Müslüman bir ailede büyüyen Nighat için futbol oynamayı seçmek kolay olmadı. Kararlılığına rağmen, Jammu ve Keşmir’de bir eyalet kadın futbol takımının olmaması, Hindistan’ı büyük bir turnuvada temsil etme hayalinden vazgeçmesi gerektiği anlamına geliyordu. Bunun yerine, 19 yaşındayken kendi futbol akademisini kurmayı seçti, böylece sonunda ülkelerini temsil etme şansı olacak genç kızlara koçluk yapabilecekti. AFC D & C koçluk lisanslarını aldı ve bir sonraki aşamada B-lisansı için başvurmaya hazır. A-lisansı, onun ulusal kadın futbol takımının antrenörü olmasını sağlayacak. Nighat, şu anda, Keşmir’in tamamı kadınlardan oluşan ilk futbol takımı Real Kashmir FC’nin koçluğunu yapıyor.
Mara Gómez
Mara Gómez, Aralık 2020’de Arjantin’de bir ulusal kadın futbol turnuvasında ilk trans oyuncu olarak çıkış yaptı. Amerikan Samoası, İspanya, Kanada ve İngiltere’de başka trans futbolcular olduğu için küresel anlamda bir ilk değil. Gómez, futbolun ulusal kimlikle iç içe olduğu bir ülkede ilk emsali oluşturdu. Gómez, Villa San Carlos (VSC) kulübüne Ocak 2020’de katıldı, ancak salgın nedeniyle Arjantin Futbol Federasyonu’nun onu profesyonel bir oyuncu olarak yetkilendirilmesi için aylarca beklemek zorunda kaldı. 28 Kasım’da VSC ile nihayet sözleşmesini imzaladığında, Instagram hesabında şunları paylaştı:
Uzun bir yolculuktu, çok fazla engel, çok fazla korku ve üzüntü vardı. bir zamanlar bana asla böyle biri olma şansım olmayacağını düşündüren şey, bugün tersine döndü. bugün hayattaki en büyük hedeflerimden birini gerçekleştiriyorum, olması gerektiğini düşündüğüm ve asla olmayacak sandığım. Bugün resmi olarak Arjantin’de kadın futbolunun en üst seviyesinde yer alan bir oyuncuyum.
Asisat Oshoala
Asisat Oshoala, Barcelona FK profilinde don derece haklı bir nedenle Afrika’nın en iyi oyuncularından biri olarak tanıtıldı: Nijerya milli takımının kaptanı Super Falcons, 2014, 2016, 2017 ve 2019’da Afrika’da yılın en iyi kadın futbolcusu seçildi. Lagos’un bir mahallesi olan Ikorodu’da büyüyen Oshoala, Nijerya’nın önde gelen futbol takımı Rivers Angels spor kulübüne katılmadan önce kariyerine yerel takım FC Robo ile başladı. 2015 yılında uluslararası kariyerinin başladığı Liverpool ile sözleşme imzaladı. 2019’da FC Barcelona Femeni’ye katılmadan önce Arsenal ve Dalian Quanjian FC için de oynadı ve takımın en çok gol atan oyuncularından biri oldu. Oshoala için işler her zaman sorunsuz gitmedi. Birkaç röportajda, ailesini futbolun uygun bir kariyer seçimi olduğuna ikna etme etmek için verdiği mücadeleden bahsetti:
Hayır, ailem ilk aşamada beni hiç desteklemedi çünkü okulda son derece iyiydim. Ailemin üzüntüsüne rağmen okulu bırakmak zorunda kaldım. Kolay bir karar olmadı ama geriye dönüp baktığımda, bence doğru karar buydu.
Bugün, Asisat Oshoala Vakfı aracılığıyla, Lagos’ta onun izlerini takip etmek isteyen genç kızlara destek veriyor. Vakfın amacı, büyük engeller karşısında genç kadınların özgüvenli olmalarını teşvik etmek ve onlara bir kulüp bulma konusunda destek vermek.
Delphine Cascarino
Delphine Cascarino, Fransa 1. Lig Féminine’de, Olympique Lyonnais’da oynayan 24 yaşında bir sağ kanat oyuncusu. Kadınlar tarafından yayınlanan, futbol tanıtımına adanmış bir proje olan Foot d’Elles’e göre, organizasyon ve içgüdüyü teknik ve atletizmle harmanlıyor. Cascarino, 2012’de U-17 Kadınlar Dünya Kupası’nda zaferi tattı. 22 yaşındayken Lyon ile kendi adına 10 büyük kupa kazandı; 3 Şampiyonlar Ligi, 3 Coupes De France ve 4 Fransız Ligi şampiyonluğu. Lyon’un 2020’de Avrupa Futbol Dernekleri Birliği Kadınlar Şampiyonlar Ligi finalinde Wolfsburg’a karşı 3-1 zafer kazanmasının ardından Maçın Oyuncusu seçildi.
Sadece dünyaya neler yapabileceğini göstermek için oynama. Etrafındaki kızlara neler yapabileceklerini göstermek için oyna. Bu forma senin için.
kapak görseli: Violeta Camarasa.