Yeni Başlayanlar İçin 5 Astronomi Kitabı
Katie Mack’in evrenimizin sonuna dair bakışından astronot Scott Kelly’nin gezegenden uzakta geçen bir yılı belgeleyen fotoğraflarına kadar size astronomiyi sevdirecek 5 kitabı listeledik.
Her Şeyin Sonu – Astrofiziksel Manada
Yazar: Katie Mack
Çevirmen: Barış Emre Alkım
Yayınevi:Domingo Yayınevi
“Başlangıçlar, sonları ima eder ve gerektirir.”
Ann Leckie
Belki biz görmeyiz ama günün birinde her şey sona erecek. Evrenimizin bir başlangıcı olduğunu biliyoruz; peki bu hikâyenin sonunda ne olacak? Ve bu son bizim için ne anlama geliyor?
Capcanlı, esprili dili ve mizah anlayışıyla astrofizikçi Katie Mack, bizi kozmosun beş olası finaline –Büyük Çöküş, Sıcak Ölüm, Vakum Bozunumu, Büyük Yırtılma ve Sekme– doğru hayret verici bir geziye çıkarıyor. Bunu yaparken kuantum mekaniği, kozmoloji, sicim teorisi ve daha pek çok mühim kavram arasında bize keyifle yol gösteriyor. Halihazırdaki eksik evren bilgimizde yapılacak ufak oynamaların ortaya bambaşka gelecekler çıkarabileceğini keşfediyoruz: Evrenimiz nihayetinde kendi içine çökebilir, kendini yırtabilir, hatta –önümüzdeki birkaç dakika içinde– önlenemez biçimde genişleyen bir kıyamet baloncuğuna kurban gidebilir.
Bu sürükleyici “kozmik gerçekliğe kaçış” öyküsü, büyülü ve pek aşina olmadığımız bir fizik sahasını incelemenin ötesinde, yükselen bir astrofizikçinin evreni ve evrendeki yerimizi düşünürken yaşadığı heyecanı da bizle paylaşıyor. Patlayan yıldızlar ve sıçrayan evrenler arasında Mack, aciz faniler olarak yolun sonunu değiştiremesek de en azından ne olup bittiğini birazcık kavramaya başlayabileceğimizi gösteriyor.
Her Şeyin Sonu, tüm bildiklerimizin en ucuna doğru uzanan, çılgınca eğlenceli, şaşılacak derecede neşeli ve iyimser bir seyahat.
YILIN KİTABI SEÇKİLERİNDE
WASHINGTON POST • ECONOMIST • NEW SCIENTIST • PUBLISHERS WEEKLY • GUARDIAN
“Evrenin her an yok olabileceğini anlatıyor ama o kadar iyi bir kitap ki, en azından okumanız bitene kadar yok olmasın istiyorsunuz.”
Alexandra Petri, Washington Post
Samanyolu – Galaksinizin Otobiyografisi
Yazar: Moiya Mctier
Yayınevi:İrene Kitap
Etrafına bir bak, insan. Ne görüyorsun?
Beni elbette; gelmiş geçmiş en büyük galaksiyi, neredeyse zamanın kendisi kadar yaşlı Samanyolu’nu.
Yüzyıllarca ateş başında anlattığınız mitolojik hikâyelerin konusuydum.
“Teknoloji” denilen şeyi henüz geliştirmemişken yıldızlarımla sizi kaybolmaktan kurtarıyordum. Zamanı nasıl ölçeceğinizi bilemediğinizde, ekinlerinizi ekmek ve toplamak için en doğru zamanı kestiremediğinizde ya da yaklaşan felaketleri önceden görebilmek istediğinizde de bana bakıyordunuz. Binlerce yıldır kelimenin tam anlamıyla içimde yaşıyor, her zerremi hayatınızı iyileştirmek için kullanıyorsunuz. Buna rağmen neyden yapıldığımı ya da nasıl hareket ettiğimi bırak, nasıl göründüğümü bile bilmiyorsunuz. İşte bu yüzden buna bir dur deme vakti geldi.
Birlikte yüzlerce yıl geriye giderek, türünüzün, henüz “bilim” denilen şeyin varlığından haberi bile olmadığı dönemlerden bugüne ve geleceğe uzanan bir yolculuğa çıkacağız. Uzay hakkında genişleyen kavrayışları sayesinde insanların en derin sırlarımı keşfedecek astrofizikçilere nasıl dönüştüklerine şahit olacağız. Sadece milyarlarca yıl önce nasıl doğduğumu ve büyüdüğümü değil, sinir bozucu komşularımı, ilk aşkımı ve pişmanlıklarımı da göreceğiz.
Bu sadece benim değil, türünüzün ve elinizden düşürmediğiniz telefonlardan uydularınıza kadar sahip olduğunuz her şeyin hikâyesi. Bu sizin Dünya’nızın hikâyesi.
“… evrendeki her şey hakkında bilgi edinmek ne kadar da heyecan verici! Samanyolu’nun komşuları için neler düşündüğünü sadece bu kitaptan öğrenebilirsiniz. McTier, kozmik dedikodu türünü icat ediyor – müthiş eğlenceli!”
— Chanda Prescod-Wienstein, Düzeni Bozuk Kosmos kitabının yazarı
Beş Milyar Yıllık Yalnızlık
Yazar: Lee Billings
Kapak: Aslı Sezer
Çevirmen: Ozan Karakaş
Yayınevi:Alfa Yayıncılık
Bilim insanları 1960’larda dünya dışı radyo sinyallerini hırslı bir biçimde ilk kez aramaya başladıklarında, uzay yarışı olanca hızıyla sürmekteydi ve NASA’nın en sağlam projelerine ayrılan devlet fonları da heyecan verici bir biçimde cömertti. Bugün, SETI adıyla bilinen proje, bir zamanlar kayda değer miktarda olan bütçesinin yalnızca bir parçasını elde edebiliyor. Günümüzde ötegezegen tespiti uzay biliminin en sıcak sahası.
“Lee Billings olağanüstü bir iş başarmış… Ortaya çıkan şey ise evrende -şimdilik- yalnız olmanın ne anlama geldiğine dair harika, zengin bir biçimde ayrıntılı bir çalışma.”
-CARL ZIMMER, Virüs Gezegeni ve Evrim kitaplarının yazarı-
“Çok zarif… Dili, pratikte genlerimiz kadar eski bir serüvenin ihtişamına uygun olan en iyi birkaç kitaptan biri; ötegezegenler hakkındaysa en iyi kitap!”
-New York Times Book Review-
“Roketbilimci olmayan okurların ağzı açık kalacak.”
-New York Times “Newly Released” Column-
“…Billings, bu daha büyük resme, genellikle alanın devlerinin zengin birer dokuya sahip portreleri yoluyla bakmak için adımlarını geriye doğru atıyor… Bilimsel keşiflere dair olağanüstü bir öykü.”
-Scientific American-
Uzayda Bir Yıl Bir Ömür Boyu Keşif Endurance
Yazar: Scott Kelly
Çevirmen: Murat Erdem
Yayınevi:Alfa Yayıncılık
Benİ öldürebİlecek bİr rokete tırmanmanın hem ölümlü olmayla yüzleşme hem de şİmdİye kadar yaşadığım her şeyden daha canlı hİssetmemİ sağlayan bİr macera olduğunu öğrendİm.
Çİmenlerİn harİka koktuğunu, rüzgârın muhteşem bİr şey olduğunu ve yağmurun bİr mucİze olduğunu öğrendİm.
Ayrıca gezegenİmİzİn gördüğüm en güzel şey olduğunu ve ona sahİp olduğumuz İçİn ne kadar şanslı olduğumuzu öğrendİm.
ULUSLARARASI UZAY İSTASYONUNDA BİR YIL GEÇİREREK REKOR KIRAN ASTRONOT Scott kelly’den ÇARPICI BİR hİkâye. kelly Kendİsİnden öncekİ yolculuklara paralel olarak renklİ gelİşİm yıllarının ardından Olağanüstü yolculuğunu bütün heyecanıyla bİzlerle paylaşıyor. Doğal bİr hİkâye anlatıcısı ve modern zaman kahramanı olan Kelly’nİn, gelecek Kuşaklara İlham verecek umut dolu bİr mesajı var. kİşİsel hİkâyesİnde, İnsanın hayal gücünün zaferİ, İnsan İradesİnİn gücü ve galaksİnİn sonsuz muhteşemlİğİ görülüyor.
Düzeni Bozuk Kozmos Karanlık Madde, Uzayzaman ve Ertelenmiş Hayaller
2021 Los Angeles Times Bilim & Teknoloji Dalında Kitap Ödülü
2022 Phi Beta Kappa Bilim Dalında Kitap Ödülü
2022 PEN Oakland Josephine Miles Ödülü
Einstein alan denklemlerine göre uzayzaman maddeye nasıl hareket etmesi gerektiğini, madde de uzayzamana nasıl bükülmesi gerektiğini söylüyor. Peki, söz konusu kara deliklerse uzayzamana ne oluyor? Daha da önemlisi, kara deliklere neden “kara” deniliyor?
ABD’de sayıları henüz yüzü geçmemiş Siyah fizikçiden biri olan ve kuramsal fizik alanındaki çalışmalarıyla öne çıkan Dr. Chanda Prescod-Weinstein bizleri, parçacık fiziğinin Standart Model’inden derimizdeki melanine, karanlık maddeye dair yeni kuramlardan Otuz Metre Teleskobu’nun inşa edildiği topraklara, Star Trek’in Hoshi Sato’sundan Soul ve Funk ilahı James Brown’a kadar geniş bir anlam yolculuğuna davet ediyor.
Düzeni Bozuk Kozmos, naikili Siyah bir astrofizikçinin gündelik yaşam deneyimleri üzerinden evrenin oluşumu ve evrimine, parçacık fiziğine ve genel göreliliğe dair güncel bilgiler verirken, ırkçılık ve cinsiyetçilik başta olmak üzere sosyopolitik sorunlardan astrofizik dünyasının da nasibini aldığını söylüyor: “Karanlık gece göğüne erişim –evreni olduğu gibi görmek ve ondan ilham almak– seçilmiş azınlığa yönelik bir lüks değil, bir insan hakkı olmalı.”