Star Trek hayranları NASA’nın ilk uzay mekiğinin adını nasıl değiştirdi?
Gizliliği kaldırılan bir dosyada ‘yüz binlerce mektubun’ başlıkta bahsedilen isim değişikliğini talep ettiği ortaya çıktı. Leonard Nimoy, onlarca yıl sonra mekik için düzenlenen bir törende şakayla karışık “Star Trek hayranları çok ikna edici olabilir” dedi.
1974’te, o zamanlar Orbital Vehicle-101 (OV-101) olarak bilinen dünyanın ilk uzay mekiğinin inşası Rockwell Corporation’ın Downey, California’daki tesisinde başladı. Uzay aracının ilk seferinin 1976’da yapması planlanıyordu.
1972’de Apollo programı sona erecekti. Ay’a inilmişti ve NASA Yöneticisi Thomas Paine, Amerika’nın uzay programı için büyük vizyona sahipti. T.A. Heppenheimer’ın Uzay Mekiği Kararı’na göre nükleer enerjili uzay araçlarıyla Mars’a insan göndermeyi ve yol boyunca uzay istasyonları ve üsler inşa etmeyi önerdi.
Ne yazık ki gezegenler arası seyahat yöneticilerin bir numaralı önceliği değildi. Nixon’ın bütçe direktörü Robert Mayo, NASA’nın bütçesinden 1 milyar dolar kestiğinde Paine önerisinin farklı bir parçasına odaklandı: yeniden kullanılabilir bir mekik. Heppenheimer bu projenin bile bütçe nedeniyle Kongre tarafından neredeyse iptal edileceğini yazdı. NASA Savunma Bakanlığı’nda destekçiler bulduğundaysa uzay mekiği programı sağlam bir zemine oturdu. İlk mekik olan Enterprise yalnızca test amaçlı kullanılacaktı. Yörüngeye fırlatılan ilk uzay mekiği olma onuruna sahip olan ikinci mekik olan Columbia oldu. Yuri Gagarin’in uzaya çıkan ilk insan olmasından tam yirmi yıl sonra, 12 Nisan 1981’de fırlatıldı.
Enterprise yıldızlar arasında asla seyahat etmedi. Ancak 30 yıl boyunca astronotları ve malzemeleri uzaya taşıyacak, uyduları konuşlandıracak ve sonunda Uluslararası Uzay İstasyonunu gerçeğe dönüştürecek olan gelecekteki uzay mekikleri için yolu açtı.
Nixon, uzay mekiği programını 1972’de, ilk Star Trek kongresinin New York’ta yapıldığı yıl duyurdu. 1969’da, Neil Armstrong’un aya ayak bastığı yılda dizi iptal edilmişti. Ama 79 bölümü yayınlanmaya devam etti. Nixon görevden ayrıldıktan sonra Başkan Gerald Ford uzay mekiği programının sorumluluğunu üstlendiğinde Star Trek hayranlarının ne kadar tutkulu olabileceğini keşfetti.
Artık gizliliği kaldırılmış bir yazıda görüldü ki Ford’un danışmanları başkandan Constitution’ın adını Enterprise olarak değiştirmesi için onay istemiş. William Gorog “NASA uzay odaklı ‘Star Trek’ topluluğundan uzay aracına ‘Enterprise’ adının verilmesini isteyen yüz binlerce mektup aldı,” diye yazdı ve “bu adın kullanılmasının bu ay Kaliforniya’da planlanan lansman törenlerine önemli bir insan ilgisi sağlayacağını” belirtti.
Başka bir başkanlık danışmanı ve daha sonra Ford’un biyografi yazarı olan Jim Cannon bu fikri çok sevdi. “Ülkenin en sadık seçmen kitlelerinden biri olan ‘Star Trek’ televizyon dizisinin birkaç milyon takipçisi için kişisel olarak memnuniyet verici olacaktır” diye yazdı.
Herkes aynı fikirde değildi. Danışman Bob Hartmann, Enterprise’ın “özellikle kutsal bir Deniz Kuvvetleri adı” olduğunu ve “Donanmanın bunu koruması gerektiğini” düşündüğünü belirtti. Başka bir danışman Jack Marsh ismin kendisinin olabileceğini ama bir TV dizisinden gelmesini onaylamayacağını söyledi.
Ford, Star Trek hayranlığını benimsemeyi seçti. Enterprise 1976’da hangarından çıktığında bir Hava Kuvvetleri müzik grubu Star Trek tema müziğini çaldı. Nimoy, Nichelle Nichols ve George Takei de dahil olmak üzere oyuncu arkadaşlarından birkaçıyla birlikte oradaydı. Gemi, serinin Star Trek: The Motion Picture ile büyük ekrana yeniden getirilmesinden iki yıl önce, 1977’de Dünya atmosferindeki ilk yolculuğunu yapacaktı. Bugün, hayranlar gerçek hayattaki Enterprise’ı New York Şehri’ndeki Intrepid Müzesi’nin bir parçası olan ve Amerika’daki Trekkie’lerin gücünün bir kanıtı olan USS Intrepid’in güvertesinde ziyaret edebiliyor.
popular science