SALT Araştırma’da Yeni Koleksiyon: Şevki Pekin Arşivi

Mimar ve tasarımcı Şevki Pekin’in arşivi
SALT Araştırma Mimarlık ve Tasarım Arşivi’ne eklenerek
çevrimiçi erişime açıldı.

SALT Araştırma, çalışmaları Kalebodur desteğiyle yürütülen ve Türkiye’den önemli mimar ve tasarımcıların arşivlerini içeren Mimarlık ve Tasarım Arşivi kapsamında Şevki Pekin’in (1946-2020) arşivini çevrimiçi erişime açtı.

Dijitalleştirme ve kataloglama çalışmaları tamamlanan arşiv koleksiyonu, mimar ve tasarımcı Şevki Pekin’in elli yıllık mesleki pratiğine kapsamlı bir bakış sunan 2.000’i aşkın yazılı ve görsel belgeyi bir araya getiriyor. Koleksiyondaki belgeler arasında, Pekin’in yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirdiği mimari proje ve tasarımlara ilişkin çizim, eskiz ve fotoğrafların yanı sıra Viyana Teknik Üniversitesi ve Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık eğitimi aldığı yıllarda tasarladığı proje çizimleri bulunuyor. Mimari üretimleri, konsept tasarımları ve kişisel düşüncelerini yansıtan eskiz defterleri, koleksiyonu tamamlayan içerikler olarak öne çıkıyor.

Şevki Pekin Hakkında
1946 doğumlu Pekin, lise eğitimini Robert Kolej’de tamamlar. Lise yıllarından itibaren Feridun Akozan’ın mimarlık ofisini sıkça ziyaret eden Pekin’in mimarlığa ilgisi de bu süreçte somutlaşır. Mimarlık eğitimine, Atatürk Kültür Merkezi’nin tasarımcısı Hayati Tabanlıoğlu’nun teşvikiyle 1966 yılında Viyana Teknik Üniversitesi’nde başlar ve Ernst Anton Plischke’nin yürütücülüğünde Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde devam eder. Öğrencilik döneminde İstanbul ve Viyana’da çeşitli mimarlık bürolarında çalışan Pekin, 1974’te İstanbul’a döner ve bir süre Aydın Boysan’ın yanında çalıştıktan sonra kendi mimarlık ofisini kurar. Kendi ifadesiyle, proje ve tasarımlarının temelini oluşturan düşünceleri Viyana yıllarında şekillenir ve 2020 yılına dek modern, rasyonalist ve postmodern çizgilerde 400’den fazla iş üretir.

Pekin’in mesleki üretimi, tekil bir mimari yaklaşımdan ziyade farklı bakış açılarından esinlenen, farklı bağlamlar içerisinde gelişen üslupsal bir değişim ve devinimi yansıtır. Çeşitli üniversitelerde dersler veren, birçok konferans ve jüriye katılan Pekin, mimarlığa ilişkin değerlendirmelerini Mimarlık Üzerine Düşünceler (2008) ve Yirmibirinci Yüzyıl için Mimarlık Tarihi (2019) kitaplarında toplar. Moda’da Bingöl Apartmanı (1986), Kordsa İzmit Sosyal Tesisleri (1987), Yenibosna (1995) ve Büyükçekmece’deki (1996) tekstil fabrikaları, Değirmendere Ahşap Heykel Müzesi (2001) ve Çandarlı’da Çiftlik Depo Binası (2009) gibi endüstriyel yapı ve konut tasarımları, SALT Araştırma’daki arşivinde öne çıkan çalışmaları arasındadır.

SALT Araştırma Mimarlık ve Tasarım Arşivi
SALT Araştırma bünyesinde “Sanat”, “Mimarlık ve Tasarım”, “Kent, Toplum ve Ekonomi” alanlarında derlenen ve 1.9 milyonun üzerinde belgeyi içeren dijital arşiv koleksiyonları archives.saltresearch.org’da öğrenci, araştırmacı ve meraklıların kullanımına sunuluyor.

SALT Araştırma Mimarlık ve Tasarım Arşivi, çalışmalarıyla 20. yüzyıl Türkiye’sinde mimarlık ve tasarımın gelişimine katkı sunmuş uzmanların mesleki ve kişisel arşivlerinde bulunan eskiz, çizim, yazışma, sözleşme, rapor, harita, fotoğraf, dia, ses kaydı ve video gibi 170 bin belgeden oluşuyor. Koleksiyonlar arasında Ali Saim Ülgen, Altuğ-Behruz Çinici, Cengiz Bektaş, Doğan Tekeli-Sami Sisa, Erkal Güngören, Fazıl Saffet Aysu, Harika-Kemali Söylemezoğlu, Hayati Tabanlıoğlu, Mustafa Şemsettin Şeniz, Nezih Eldem, Peykan-Yaşar Dalbaşar, Sedad Hakkı Eldem ve Utarit İzgi’nin arşivleri yer alıyor.

GÖRSEL: Kordsa İzmit Sosyal Tesisleri, 1987