Machiavelli’nin Ünlü Politik İncelemesi ‘Prens’in İlk Baskı Kopyası Müzayedeye Çıkıyor
16. yüzyıla ait bu metnin kopyası özel bir koleksiyoncuya ait. Yakın zamana kadar tarihçiler bunun varlığından haberdar bile değildi.
Tarihçiler yıllardır Niccolò Machiavelli’nin tartışmalı siyasi incelemesi Prens‘in birinci baskısından sadece on kopya olduğuna inanıyordu ve bu kopyaların hepsi kurumlara aitti. Ancak yakın zamanda özel bir koleksiyoncuya ait olan ve şu anda açık artırmaya çıkan 11. kopya ortaya çıktı. Sotheby’s kitabı Londra’da düzenlenecek olan Books & Manuscripts müzayedesinde satacak. Kitabın aşağı yukarı 375.000 dolara satılması bekleniyor.
Kitap yazarın ölümünden beş yıl sonra, 1532’de basılmış. İçerisindeki metin aslında Papa X. Leo tarafından sipariş edilen ve Floransa’nın uzun bir kroniği olan Machiavelli’nin Floransa Tarihii ama uzmanlar Machiavelli’nin 1513 civarında yazdığı en ünlü eseri olan Prens‘in kitapta yer almasıyla daha çok ilgileniyorlar.
Sotheby’s kitap ve el yazmaları uzmanı Gabriel Heaton, CNN’e “Özel şahıslarda başka kopyalar olduğunu bilmiyorduk ve bu, son on yıllarda açık artırmaya çıkan bildiğimiz ilk kopya” diyor. 17. yüzyılın başlarından kalma bir İtalyan ciltlemesi bulunan Prens’in bu özel ilk baskı kopyasının “çok ilginç” olduğunu da ekliyor.
Sothebys’in bir açıklamasına göre Prens “tüm zamanların en kötü şöhretli ve etkili kitaplarından biri.” Yazarı 16. yüzyılın başlarında Floransa Cumhuriyeti’nde bir belediye görevlisiydi. Ancak 1512’de Medici ailesi Floransa’da yeniden iktidara geldi. Machiavelli, Medicilere karşı komplo şüphesiyle hapse atıldı, işkence gördü ve Floransa’nın güneyindeki babasının mülküne sürgün edilirken bazılarına göre siyaset bilimi üzerine ilk modern inceleme olan The Prince‘i yazdı.
NPR’den Sylvia Poggioli’nin 2013’te tezin 500. yıldönümünde yazdığı gibi Prens esasen “siyasi yöneticilerin iktidarda nasıl kalabilecekleri” konusunda rehberlik sunan bir “devlet adamları el kitabı.” Eserin en ünlü dizelerinden biri şur: “Benim görüşüme göre hem sevilmek hem de korkulmak arzu edilir; ama her ikisini de başarmak zordur ve bunlardan biri eksikse korkulmak sevilmekten çok daha güvenlidir.”
Machiavelli, Prens’i 1513 ile 1519 arasında Floransa’yı yöneten Lorenzo di Piero de’ Medici’ye ithaf etti. Machiavelli hayattayken metin bir el yazması olarak dolaşıma girdi ve tarihçilere göre 1532’deki resmi yayınından önce en az yedi kopya yapıldı. 1559’da Katolik kilisesi Prens’i yasakladı ve kitap İtalya’da 1630’a kadar tekrar yayımlanamadı.
The Prince’in yayınlanmasından bu yana Machiavelli’nin adı siyasi aldatma, alaycılık ve acımasız güç kullanımıyla eş anlamlı hale geldi. Bazı akademisyenler ise filozofun bu ünü hak etmediğini savunuyor. Günümüzde, Machiavelli terimi sıklıkla iktidara gelme girişiminde yapılan aldatıcı eylemleri tanımlamak için kullanılıyor.
Heaton, CNN’e “Tüm zamanların en büyük siyasi teori eserlerinden birine sahibiz, 16. yüzyılın en ünlü kitaplarından biri ve bu ilk baskı” dedi. Sotheby’s “inanılmaz derecede nadir bir kitap” sunmaktan “memnun” diye de ekledi.
görsel: Sotheby’s
smithsonian