Karkamış’ta bulunan Hitit arşivi Dünya tarihini değiştirecek
Türkiye – Suriye sınırında yer alan önemli antik kentlerinden Karkamış’ta, Türk-İtalyan ekip tarafından yürütülen arkeolojik kazı çalışmalarında bu yıl rastlanan tarihi bulgular, Gaziantep’te Büyükşehir Belediyesi’nde düzenlenen basın toplantısı ile kamuoyuna duyuruldu.
Arkeoloji kazılarında Hititlerin merkezi mühür deposunun keşfedildiğini açıklayan Karkamış Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Nicol Marchetti, Hitit İmparatorluğu’nun kurucusu Şuppiluliuma’nın Başkent Hattuşa yerine bu sarayda ikamet ettiğini, bunun o yıllar için inanılmaz olduğunu söyledi. Mühür odasının önemini anlatan Doç. Dr. Hasan Peker ise “Hitit İmparatorluğu son 100 yılını Karkamış sayesinde yaşamıştır” dedi.
Prof. Dr. Nicol Marchetti: ‘Bu inanılmaz, 5 bin yıl önce böyle bir model inanılmaz’
Yapılan açıklamaya göre, alanda bulunan I. Şuppiluliuma dönemine ait büyük Hitit Sarayı ve saray arşivinde bulunan bulla tarzı mühürlerin yer aldığı arşiv, bugüne dek bilinen dünya tarihini değiştirecek öneme sahip.
Alanda keşfedilen bir diğer önemli olgu ise, Hititlerin başkentinin Hattuşa olduğu halde, Hitit kralının bu sarayda yaşadığının anlaşılması oldu. İmparatorluğunu sınır bölgesinde yaşayan devlet başkanı modelini şaşırtıcı olarak yorumlayan Prof. Dr. Nicol Marchetti, “Bu inanılmaz, 5 bin yıl önce böyle bir model hayret verici, inanılmaz, olmaz yani!” dedi.
Hitit Krallığı’nı imparatorluğa dönüştüren hükümdar olan I. Şuppiluliuma dönemine ait bilgiler oldukça az. O çağda dünyanın merkezi noktasındaki en büyük askeri medeniyet olan Hititlerin tarihine ait bilgiler, doğal olarak dünya tarihini derinden etkileyecek önem arz ediyor.
Marchetti, şunları söyledi:
“Bu seneki arkeoloji kazılarında önemli sonuçlar aldık. Karkamış Antik Kenti, Geç Hitit Dönemi’ne ait Suriye bölgesinin en büyük merkezlerinden biri. Büyükşehir Belediyesi ve SANKO’nun yürütülen çalışmalarda büyük destekleri var. Ayrıca diğer belediyelerimizin de destekleri için çok teşekkür ediyorum. Ana hedef kültürel ve ekonomik kalkınma. Gaziantep’te büyük bir sistem var. Yesemek, Zeugma, Karkamış, Rumkale, Tilmen Höyük inanılmaz zengin bir sistem. Gaziantep’in kültürel mirası, bence Güneydoğu’da yüzde yüz duyuldu. Bu ortaklı vizyonla devam edeceğiz.”
Hititlerin ana mühür deposu keşfedildi
Arkeoloji kazılarında Demir Çağı’na ait eserler, mezarlar ve mühürler elde ettiklerini dile getiren Marchetti, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hitit İmparatorluğu döneminde eyalet başkenti olarak görev yapan Karkamış’ta büyük kralın ordusu burada otururdu. Akropolde Hitit İmparatoru I. Şuppiluliuma dönemine ait büyük bir saray bulduk. Saray, arkeopark dışında bir alanda. Orası ziyarete açılmayacak. İç duvar üç metre, dış duvar beş metre kalınlığında. Bulla denilen pişmiş topraktan yapılan mühür baskılar bulduk. Bu toprak parçaları tarihi değiştiriyorlar. Biz mühürler için ana depoyu bulduğumuzu düşünüyoruz. Bu depolardan başkent Hattuşa ile bir iki şehirde daha olduğu biliniyor. Vergilerin toplandığı merkezlerde olan odalar bunlar.”
Doç. Dr. Hasan Peker: ‘Bu sarayda 4’ü prens 30’un üzerinde görevli çalışıyordu’
Kazı Başkan Yardımcısı ve İstanbul Üniversitesi Hititoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Hasan Peker, “mühür evi” olarak adlandırılan yapının devletin lojistik depoları olduğunu vurguladı.
Karkamış’ın Hititlerin Suriye hâkimiyetini tesis ettiği bir kent olduğunu anlatan Peker, şöyle devam etti:
“Fırat’ın batısındaki coğrafyadan gelen vergiler ve ticaret sonucu oluşan zenginliğin aristokrasiye paylaştırılması için toplandığı merkezler var. Biz şu anda orayı kazıyoruz. Bu kil parçaları, içinde tam olarak ne bulunduğunu bilemediğimiz çuvalların ağzının bağlanarak mühürlenmesi için kullandığı mühür baskıları. 30’un üzerinde görevli burada aktif olarak iş görüyorlar. Aralarında 4 prens var. Bir gümrük görevlisi var. Elimize geçen 200’e yakın mühür baskısı var.”
Peker: ‘Hitit imparatorluğu son 100 yılını Karkamış sayesinde yaşamıştır.’
“Aslında Karkamış, Hitit İmparatorluğu’nun son dönemlerinin, son 100-110 yılında ayakta kalması için büyük destek veren ayaklardan bir tanesi. Zenginliğin imparatorluğa doğru aktığı merkezlerden bir tanesi. Hitit İmparatorluğu son 100 yılını yaşayabildiyse aslında Karkamış sayesinde yaşamıştır.”