İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nden “324: Constantinus’un Seçimi ve Yeni Roma’nın Kuruluşu” başlıklı sempozyum

İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nden tarihe ışık tutan bir proje

İstanbul’un Constantinopolis Olarak Kuruluşunun 1700. Yılı Uluslararası Bir Sempozyumla Kutlanıyor
İstanbul Araştırmaları Enstitüsü ve Pera Müzesi, İstanbul’un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yıl dönümünü “324: Constantinus’un Seçimi ve Yeni Roma’nın Kuruluşu” başlıklı uluslararası bir sempozyumla kutluyor. 7-8 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilecek olan etkinlikte kentin tarih sahnesindeki rolü geniş bir bakış açısıyla ele alınacak.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE) ve Pera Müzesi, dünya tarihinin dönüm noktalarından biri olan İstanbul’un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yıl dönümünü uluslararası bir sempozyum ile kutluyor. 7-8 Kasım tarihlerinde gerçekleşecek “324: Constantinus’un Seçimi ve Yeni Roma’nın Kuruluşu” başlıklı sempozyum, Constantinopolis’in kuruluşunu çok yönlü bir perspektifle ele alıyor.
Büyük Constantinus’un Vizyonu: Yeni Bir Başkent
Büyük Constantinus’un, 324 yılında mütevazı Byzantion kentini yeni imparatorluk başkenti yapma kararı hem Roma İmparatorluğu’nun hem de dünya tarihinin seyrini değiştirdi. Akademisyenler Brigitte Pitarakis ve Paul Magdalino’nun yönetiminde gerçekleşecek sempozyum, katılımcılarına tarihsel, arkeolojik ve kültürel açıdan geniş bir çerçeve sunarak Büyük Constantinus’un Byzantion’u neden yeni başkent olarak seçtiğini, bu seçimin ideolojik ve kültürel etkilerini, yeni başkentin yerleşim planını, kentin geç Roma dönemindeki önemini disiplinlerarası bir yaklaşımla mercek altına alıyor.
Constantinus’un seçiminin ardındaki nedenler ve özellikle mütevazı bir yerleşim olan Byzantion’un nasıl bir imparatorluk başkentine dönüştüğü, sempozyumun temel soruları arasında yer alıyor. Bununla birlikte Tetrarşi Dönemi’nde yeni kentlerin inşası, Roma şehirlerinin estetiği ve İskenderiye’nin kültürel etkisi gibi başlıklar da sempozyumun odaklandığı konular arasında öne çıkıyor.
Constantinopolis’in Yükselişi: Ticaret, Servet ve İmparatorluk
Sempozyum, Byzantion’dan Constantinopolis’e geçişin arkasındaki dinamikleri ve dördüncü yüzyılda Doğu Akdeniz’deki ticaretin başkent üzerindeki etkilerini de ele alıyor. Constantinopolis’e yapılan servet akışları, Marmara bölgesindeki imparatorluk darphaneleri ve bu dönemde üretilen sikkeler gibi başlıklar da oturumların odak noktaları arasında yer alıyor. Ayrıca, Küçükçekmece, İzmit ve İznik’te yapılan kazılarda elde edilen bulgular, kentin kuruluşuna yeni perspektifler kazandırıyor.
Constantinus ve Hıristiyanlık: İnanç ve İmparatorluk Arasında
Sempozyumun bir diğer önemli konusu ise Constantinus’un Hıristiyanlıkla olan ilişkisi ve inanç tercihinin imparatorluk üzerindeki etkisi. Bu kapsamda, Constantinus’un Apollon ile kurduğu ayrıcalıklı ilişki ve Hıristiyanlığı benimseyişinin yarattığı ikilem de sempozyumda tartışılacak konular arasında yer alıyor.
Pera Müzesi Oditoryumu’nda gerçekleşecek sempozyum ücretsizdir. İngilizce-Türkçe simultane çeviri yapılacaktır. Rezervasyon alınmamaktadır.

Program:
7 Kasım Perşembe
10.00–10.20 Karşılama ve Sunuş
Baha Tanman, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü

Sempozyum Çerçevesi
Paul Magdalino, St Andrews Üniversitesi
Brigitte Pitarakis, CNRS (Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi), Paris

Birinci Oturum: Constantinus’un Yeni Başkenti: Tasarıdan Gerçeğe
Oturum Başkanı: Nevra Necipoğlu, Boğaziçi Üniversitesi

10.20–11.10 Açılış Konuşması
Paul Magdalino, Byzantion’dan Constantinopolis’e
11.10–11.40 Bryan Ward-Perkins, Constantinus Yeni Kentini Neden Byzantion’da Kurdu?
11.40–12.00 Soru–Cevap
12.00–12.20 Kahve Arası
12.20–12.50 Efthymios Rizos, Tetrarklar Zamanında İnşa Edilen Yeni Kentler Bize Constantinus’un Yeni Roma’sı Hakkında Ne Söyleyebilir?
12.50–13.20 Sylvain Destephen (Çevrimiçi Sunum), Byzantion ve Constantinus Öncesinde İmparatorlar
13.20–13.40 Soru–Cevap

İkinci Oturum: Bağlam ve Kıyas
Oturum Başkanı: Alessandra Ricci, Koç Üniversitesi

15.00–15.30 James Crow, Hadrianus Su Kemeri ve Yeni Constantinopolis Kenti. Bitmeyen Bir Öykü
15.30–16.00 Anastasios Tantsis, Dördüncü Yüzyılda Thessalonike: Kentin İmajı ve Önemi
16.00–16.30 Tuna Şare Ağtürk, Nikomedeia: Constantinopolis’in Büyükannesi
16.30-16.50 Soru–Cevap
16.50-17.10 Kahve Arası
17.10–17.40 Hüseyin Sami Öztürk, Nikomedeia ve Nikaia’dan II. Constantinus, II. Constantius ve Constans Dönemlerine Tarihli Mil Taşları
17.40–18.10 Mantha Zarmakoupi, Tetrarşinin Roma Dünyasında Kentsel Alan Estetiği
18.10–18.40 Elena Boeck, Troya Mirası ve İmparatorluk Yazgıları: Constantinopolis ve Roma
18.40–19.00 Soru–Cevap

8 Kasım Cuma
Üçüncü Oturum: Toplum, Sikkeler ve Ticaret
Oturum Başkanları: Yavuz Selim Güler, Pera Müzesi ve Ivana Jevtić, Koç Üniversitesi

10.00–10.30 Brigitte Pitarakis, Constantinus’un Kenti: Bir Erkeğin Dünyası mı?
10.30–11.00 Oğuz Tekin, Geç Üçüncü Yüzyıl ve Tetrarşi Döneminin Kargaşa Sikkeleri
11.00–11.30 Cécile Morrisson, Constantinus’un 324 Öncesi ve Sonrasındaki Dinsel İkonografisi: Sikke Bulguları
11.30–11.50 Soru–Cevap
11.50–12.10 Kahve Arası
12.10–12.40 Dominique Pieri, Constantinopolis’in Doğuşu: Doğu’nun Ticari Devrimi
12.40–13.10 Alkiviadis Ginalis, Dördüncü Yüzyılda Constantinopolis’in Gıda Tedariki, Deniz Bağlantısı ve Bunların Kentsel Gelişime Etkileri
13.10–13.30 Soru–Cevap

Dördüncü Oturum: Kentsel Arkeoloji
Oturum Başkanı: Günder Varinlioğlu, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

15.00–15.30 Arne Effenberger, Byzas ve İmparator Septimius Severus Surları’nın Güzergâhları
15.30–16.00 Neslihan Asutay-Effenberger, Constantinus Kara Surları Güzergâhını Yeniden Ele Almak
16.00–16.30 Emrah Kahraman ve Emir Son, İstanbul Arkeoloji Müzelerinin Zeytinburnu Mozaikleri Kazısı
16.30–16.50 Soru–Cevap
16.50–17.10 Kahve Arası
17.10–17.40 Batu Bayülgen, Constantinopolis’in III. ve V. Bölgelerinde İki Anıtsal Duvar: Constantinus Öncesi Surlar ve Limanlar Üzerine Bazı Gözlemler
17.40–18.30 Rahmi Asal, Sultanahmet’ten Bathonea’ya, Kadıköy’den Aydos’a İstanbul’un Dördüncü Yüzyılı

Kapanış
18.30–19.00 Sonuçlar ve Öneriler
Alessandra Ricci yönetiminde açık tartışma