Yıl 2025 ve bizler üç yeni Jane Austen uyarlamasıyla kutsanmış durumdayız. Jane Austen bu yıl 250 yaşına giriyor ve hayranlarını memnun edecek pek çok etkinliğin yanı sıra uyarlamalar da sıraya girmiş durumda.
Joe Wright’ın “Gurur ve Önyargı” filmininsinema tarihine geçmesinden tam yirmi yıl sonra, romanın yapım aşamasında bir dizi uyarlaması duyuruldu; ayrıca hayatından ve en sevilen romanlarından esinlenen diğer yakın tarihli çalışmalar da var; “Jane Austen Hayatımı Mahvetti” filmi ve “Miss Austen” dizisi bunlardan ikisi.
“Gurur ve Önyargı”, Austen’ın iki formatta birden yeniden hayat bulduğu tek Austen kitabı değil, zira Austen aniden herhangi bir yerde yeniden karşımıza çıkabiliyor. Bizi bekleyen uyarlamalar ve diğer Austen uyarlamaları için işte size bir rehber:
“Pride and Prejudice” (Netflix)
Format: Mini Dizi
Oyuncular: Emma Corrin, Jack Lowden ve Olivia Colman
Yaratıcılar: Dolly Alderton senaryo, Euros Lyn yönetmenlik
“Gurur ve Önyargı” Netflix’te sınırlı bir dizi olarak yapım aşamasında. “The Crown” dizisinden aşina olduğumuz Emma Corrin, dizide hem yönetici yapımcı hem başrol olarak karşımıza çıkıyır. “Slow Horses” oyuncusu Jack Lowden, Bay Darcy rolünü aldı. Oscarlı Olivia Colman, Bayan Bennet olacak. Altı bölümlük dizi, yazar Dolly Alderton’ın (“Everything I Know About Love”) senaryosunu yazdığı, romanın “sadık, klasik bir uyarlaması” olarak tanımlanıyor.
Şu anda izleyebileceğiniz önceki versiyonlar: Joe Wright’ın “Gurur ve Önyargı” (2005) filmi, her Austen hayranı için mutlaka izlenmesi gereken bir yapım. Filmde başrollerde Keira Knightley ve Matthew Macfadyen yer alırken, Rosamund Pike, Judi Dench, Donald Sutherland, Brenda Blethyn ve Carey Mulligan yardımcı rollerde yer aldı. Eğer daha fazla “P&P” istiyorsanız, Colin Firth’ün başrolünde olduğu 1995 BBC mini dizisi zaten Austen uyarlaması akımının mihenk taşı.
“Sense and Sensibility” (Focus Features)
Format: Film
Oyuncular: Daisy Edgar-Jones (diğerleri yakında anons edilecek)
Yaratıcılar: Georgia Oakley yönetmen, Diane Reid senaryo
Focus Features, Austen sahasına geri dönüyor: Stüdyo, 2005 yapımı “Gurur ve Önyargı”yı sinemalarda yeniden yayınladı ve ayrıca üç kız kardeşin en büyüğü Elinor Dashwood rolünde Daisy Edgar-Jones’un başrolde olduğu “Sense and Sensebility” uyarlamasına yeşil ışık yaktı. Yönetmen Georgia Oakley çok satan yazar Diana Reid’in senaryosundan uyarlanan uzun metrajlı filmi yönetecek. Focus ve Working Title, “Gurur ve Önyargı” ve Autumn de Wilde’ın 2020 yapımı “Emma” versiyonunda birlikte çalıştılar. Filmin prodüksiyonuna ne zaman başlanacağı henüz belli değil ancak proje Haziran 2025’te duyuruldu.
Şu anda izleyebileceğiniz önceki versiyonlar: 1995, Ang Lee versiyonu her anlamda izlemeye değer. Emma Thompson filmin senaryosuyla Akademi Ödülü’nü kazandı ve ayrıca uzun metrajlı filmde Elinor Dashwood olarak başrol oynadı. Karakter, başka biriyle nişanlı olan Edward Ferrars’a (Hugh Grant) gizlice aşıktır. Üstelik bu şaheserin de 30. yıldönümündeyiz.
The Austen Era
Her zaman daha fazla Austen vardır. Son yıllarda “Emma” ve “İkna”nın tekrarları da görüldü. En sevdiğimiz 21. yüzyıl Austen uyarlamalarından hangilerini daha çok izleyebileceğinize buradan bakabilirsiniz.
“Persuasion” (Netflix, 2022)
Format: Film
Oyuncular: Dakota Johnson, Cosmo Jarvis, Harry Golding ve Richard E. Grant
Yaratıcılar: Ron Bass ve Alice Victoria Winslow senaryo, Carrie Cracknell yönetmen
Star oyuncu olabilir ama kesinlikle bir dönem oyuncuyu değil. Bunu Persuasion’da kanıtlayan Dakota Johnson, tiyatro yönetmeni Carrie Cracknell’in uzun metraj yönetmenlik çıkışı olan ve eleştirmenlerce beğenilen “İkna” uyarlamasında başrolü üstlendi (Maalesef). Anne Elliot’ı modern duyarlılıklara sahip, uyumsuz bir kadın olarak bilinir, ama Frederick Wentworth (Cosmo Jarvis) hayatına geri döndüğünde tüm mantıklı düşünceler ortadan kalkar.
“Yağmur Adam” ile Oscar ödülü alan Ron Bass, “İkna” senaryosunu Alice Victoria Winslow ile birlikte yazdı; “İkna”, Austen’ın 1817’deki ölümünden önce tamamladığı son romandı.
“Emma” (Focus Features, 2020)
Format: Film
Oyuncular: Anya Taylor-Joy, Josh O’Connor, Mia Goth, Callum Turner ve Bill Nighy
Yaratıcılar: Eleanor Catton senaryo, Autumn de Wilde yönetmenlik
Anya Taylor-Joy, Autumn de Wilde’ın ilk yönetmenlik çıkışında sevilen çöpçatan (ya da kime sorduğunuza bağlı olarak her şeye karışan) Emma Woodhouse’a dönüştü. Focus Features yapımında Josh O’Connor, Mia Goth ve Callum Turner gibi yükselen yer aldı. Austen’ın temel taşlarından Bill Nighy ve Gemma Whelan yardımcı oyuncular olarak karşımıza çıktı.
“Emma” 1996
Format: Film
Oyuncular: Gwyneth Paltrow, James Cosmo, Greta Scacchi, Toni Collette, Alan Cumming, Ewan McGregor, Jeremy Northam,
Yaratıcılar: Douglas McGrath senaryo ve yönetmenlik
Pek çok ödüle alan ve aday gösterilen bu versiyonun yeterince değer görmemesi şaşırtıcı. Jane Austen’ın 19. yüzyılın başlarında yazdığı romanın bu aklı başında versiyonunda şımarık diyebileceğimiz Emma Woodhouse arkadaşlarının ve tanıdıklarının hayatlarını ve aşklarını iyileştirmeye çalışır. Ancak çöpçatanlık yapmayım derken duygularının da inişli çıkışlı bir yolculuğa çıkabileceğini fark etmez. Hikayede gizli bir ahlaki ders olsa da, hem kitabın hem de filmin gerçek gücü keskin yazımı ve karakterlerin yaratılmasındaki kusursuzluktadır.
“Sanditon” (PBS, 2020)
Format: Dizi
Oyuncular: Theo James, Rose Williams, Kris Marshall, Anne Reid
Yaratıcılar: Andrew Davies senaryo
Austen’ın gerçekteki son romanı ölümünden önce sadece 11 bölümünü yazdığı “Sanditon”dı. 1995’te “Gurur ve Önyargı”nın BBC mini dizi versiyonunu da yazan Andrew Davies, Austen’ın bu yarım kalan romanını genişleterek 2020 dizisini yaptı. Rose Williams ailesinin kır evinden gelişmekte olan bir sahil kasabasına gittiğinde hayatı iyi ve kötü yönde yeniden deneyimleyen Charlotte Heywood rolünde. Charlotte çok etkileyici bir genç kadındır. Misafiri olduğu Parker ailesinin evinde ortanca kardeş Sidney Parker’la tanışır. Neredeyse nefretle başlayan bir ilişki büyük bir aşka dönüşür. Dizi ilk sezonundan sonra iptal edilmişti, ama hayranlarının büyük baskısıyla geri döndü ve iki sezon daha sürerek büyük bir başarıya imza attı.
