Dünya’nın çevresinden dönen Ay’ın sayısız ismi var
“Süper Ay” manşetlere çıkıyor ana Ay’ın çok bilinen ya da az bilinen bir sürü ismi var.
Ay sürekli değişse de Dünya’nın en önemli sabitlerinden biridir. Kaybolur ve her seferinde geri döner. Böylece tekrar tekrar, aya, değiştiği yollara ve işaret ettiği ritimlere isim veririz.
Ay her 29 buçuk günde bir en az sekiz yaygın İngilizce isim alır : New Moon (Yeni Ay), Crescent Moon (Hilal), Gibbous Moon (Büyüyen Ay), Full Moon (Dolunay), Quarter Moon (İlk ve son çeyrek). Hawai’de, ay büyüdükçe ve küçüldükçe onu isimlendirmenin daha fazla yolu ortaya çıkar: Hilo Ayı, Hoaka Ayı, Kūkahi Ayı, Kūlua Ayı, Kūkkolu Ayı (öğleden sonra gelgit düşük olduğunda), Kūpau Ayı, ‘Olekūkahi Ayı, ‘Olekūlua Ayı (en zorlu ay) ve bunlar listenin yalnızca yarısı. Bu ayların her biri gökyüzünde sadece bir parça daha değişim gösteriyor, ancak insanlar fark ettikçe her ay ilerlemesine yeni bir isim verdi.
Ay’ın en bilinen modern Amerikan adlarından biri 1979’da pazarlama odaklı bir bilim insanı tarafından verildi: Süper Ay. Bilim insanları tarafından perigee syzygy olarak bilinen Süper Ay, Ay’ın yörüngesinde Dünya’ya en yakın olduğu noktaya verilen isimdir ve dolunay gece gökyüzünde alışılmadık derecede büyük ve parlak görünür. Bu fenomen her yıl üç veya dört kez meydana gelir. Bazen de Mikro Ay olarak adlandırılan, Ay’ın Dünya’dan en uzak noktasında olduğunda ortaya çıkan bir apogee syzygy vardır, ancak büyük şeyleri sevdiğimiz için bu durum daha az bilinir.
Elbette, birçok başka dilde Ay için birçok başka kelime var. Luna, tungi, kuu, hli, cap, yoreh, maan, mwezi, bulan, marama, bizim söylediğimiz ay ve daha fazlası. Luna aynı zamanda bir tanrıçaydı, Ay’ı temsil eden birçok tanrıdan biriydi. İ
Ay’ın hangi zaman diliminde belirdiğini belirten isimleri de var. Kasım ayının ayı Beaver Moon yani Kunduz Ayı’dır. Birçok kişinin sonbahara yerleştirdiği Hasat Ayı vardır, ancak belirli hasatlar için Aylar da vardır: Mısır Ayı, Arpa Ayı, Saman Ayı, Tahıl Ayı, Meyve Ayı, Ceviz Ayı, Böğürtlen Ayı, Çilek Ayı. Öldürmek için Aylar vardır: Geyik Ayı, Avcı Ayı, Tavşan Ayı, Mersin Balığı Ayı. Büyüyen şeyler için Aylar vardır: Pembe Ay (ilk bahar çiçekleri göründüğünde), Yumurta Ayı, Tomurcuklanan Ay. Daha zor zamanlar için Aylar vardır: Küçük Kıtlık Ayı, Büyük Kıtlık Ayı, Aç Ay, Kemikli Ay, Ölmekte Olan Ay.
Bir de Kanlı Ay var; kırmızı parlayan ay tutulmasının özel verilen bir isim. Aynı takvim ayındaki ikinci dolunay olan iyi bilinen Mavi Ay var, bir de ayın ikinci yeni ayı olan Kara Ay. Bir bakıma bunlar keyfi terimlerdir, çünkü zamana koyduğumuz sınırlar, güneş takviminin ve aylarının karmaşık matematiği Ay’ı etkilemez. Süper veya mikro, siyah veya mavi, ona ne ad verirsek verelim, Dünya’nın etrafında dönmeye devam eder, daha uzağa ve daha yakına, tekrar tekrar süpürür.
görsel: Mayıs ayının ilk dolunayı olan Çiçek Ayı, 2020’de İngiltere’nin Lancashire bölgesinde yükseliyor. PETER BYRNE/PA IMAGES VIA GETTY IMAGES
kaynak: atlas obscura