Doğum Sırası Kişiliği Değil Ama Zekâyı Etkiliyor

Küçük kardeşler için kötü bir haber var: Amerika, İngiltere ve Almanya’da ulusal çapta yapılan anketlere göre, küçük kardeşler genel olarak abi ve ablalarına göre daha düşük zekâya sahip.

Anketler ikinci doğanla başlayıp son doğanla biten zekâdaki gerilemenin kademe kademe ortaya çıktığını gösteriyor. Diğer bir deyişle, her yeni çocuk muhtemelen bir öncekinden daha az zekâya sahip. İlk doğandan son doğana kadar 20 binden daha fazla kişi incelendi, çalışma, doğum sırasının zekâ üzerindeki etkisine dair kesin kanıtlar ortaya koydu. Araştırmacılar analizin arkasından bu duruma neyin sebep olduğu yönünde tahminde bulundu:

• Büyük çocuklar küçük kardeşlerinin aksine ebeveynlerinin daha fazla ilgisine sahip olabilirler. İlk çocuk henüz tek olduğu için ebeveynleri tarafından daha fazla zaman ayrılıyor.

• Ebeveynler ilk doğanlardan daha çok şey talep etmeye eğilimlidirler. Örneğin küçük kardeşlere daha çok özgürlük verilirken, büyüklerin akademik alanlarda başarılı olmasını bekler.

• Ebeveynler ilk doğan çocukların öğretmeni gibi davranırlar. Onlara hayatın kurallarını onlara açıklar, dünyada işler nasıl yürür ve bunun gibi şeyleri anlatırlar. Çünkü öğretmek zorlu bir bilişsel aktivitedir, ilk doğanlar benzersiz zihinsel eğitim alabilirler.

Küçük kardeşler, objektif IQ ölçümlerinin dışında, kendilerini abileri ve ablalarına oranla daha az zeki olarak değerlendirmekte.

Araştırmacılar, kardeşlerin farklı kişilikleri hakkındaki bazı iddiaları da çürütüyor. IQ testlerine ek olarak, ankete katılan kardeşlere kişilik değerlendirme testleri de uygulandı. İlk doğanların genellikle daha açık sözlü, konuşkan ve sosyal olduğu düşünülmesine rağmen buna dair herhangi bir kanıt elde edilemedi. Hatta farklı yaşlardaki kardeşler arasında kişilik farkı konusunda bir tane bile güvenilir veri yok.