Çocuklara Dil Öğreten Robotlar

Bilimkurgu filmlerini hep bir gün gerçek olacağı hayaliyle izleriz ve bazı şeyler de gerçekten yaşam serüvenine dâhil olur. Geçen yıl ekrana gelen Humans adlı dizide de böyleydi. Dizide, insana birebir benzeyen robotlar artık hayatın bir parçası haline gelmiş ve insanın hizmetin sunulmuştu. Daha fazla spoiler vermeden konuya girelim, dizideki robotlara aslında pek de uzak değilmişiz.

Avrupalı araştırmacılar mülteci çocuklara dil öğretmek için yardım eden robotları test ediyor.

Her çocuk kendi öğretmeninden kusursuz bir şekilde yeni bir dili öğrenebilir. Özel ilgi, öğrencilere daha hızlı öğrenmede yardım eder ancak çoğu okul en azından bütün sınıf için birebir öğrenmeyi göze alamaz.

Robotlar insanların yeterli olmadığı yerde öğretme konusunda yardımcı olabilir mi?

Avrupa’da yeni ve büyük bir araştırma projesi bu soruya cevap vermeye çalışıyor. Avrupa Birliği’nin desteğiyle, L2TOR, öğrencilerle doğrudan konuşan ve onların duygusal ipuçlarına cevap veren robotlar üretmeyi amaçlıyor. Eğer bir çocuk sıkılırsa, robot onun yaklaşımına adapte olacak. Memnuniyet algıladığında ise devam edecek.

İngiltere, Plymouth Üniversitesi’nden bir bilim adamı olan James Raynold, çalışmanın 4 ila 6 yaş arası çocuklara yönelik olduğunu, robotların evlerde ve anaokulunda kullanılabileceğini, söylüyor ve ekliyor, “Onlar insana yakın olacak ama robotlar, çocukların hem anadilinde hem de öğrenmeye çalıştığı dildeki materyalleri sağlayabilecek.”

Beş üniversite ve iki şirket, L2TOR ile ilgili olarak, Fransa’da bir şirketin kullandığı insansı NAO ile işbirliği yapıyor. Araştırmacılar, bunun Almanya ya da Hollanda’ya giden ilk Türk çocukları gibi göçmen çocuklarına yardım için bir umut olduğunu, söylüyor.

Raynolds, insan deneyimlerine bir şeyler ekleyebilecek robotların arayışında olduklarını ifade ediyor.

“Tipik olarak, çocuktan yetişkine yüksek bir rasyonuz var, bunun için yetişkinler çocuklar gibi bire bir öğrenmeye zaman ayıramıyorlar. O zamandan birazını bir robota ayırmak, öğrencilerin aldıkları bilgiye katkıda bulunuyor. Biz hiçbir şekilde robotları insanlarla değiştirmek istemiyoruz.”

Reynolds’ın ekibi, hali hazırda yerel okullarda, Fransızca kelimelerin cinsiyetini öğretmek için robotu kullanıyor. Beraberinde dokunmatik bir ekran kullanarak çocuklar İngilizce kelimeye basıyor, daha sonra robot Fransız kelimenin cinsiyet ön eki olan “la” ve “le” eklerini söylüyor. Reynolds, çocukların hem kelimeleri hem de cinsiyetlerini çok hızlı öğrendiğini ve bunun müthiş derecede heyecan verici olduğunu belirtiyor.

Araştırmanın cevaplaması gereken bir soru, çocuklar, robotları kullanmanın heyecanı yüzünden mi, yoksa robotlar esasen öğrencilere öğretmede iyi bir yol olduğu için mi öğreniyor. Sadece uzun zamanlı gözlem ortaya koyacak.

NAO robotlar yazılan metni okuma yeteneği ile önceden programlanmış, ancak araştırmacılar, otantik sesler sebebiyle bazı kelimeleri kaydetmek gerekebileceğini öngörüyor. Çocukların robotik bir dil değil, dilin özel seslerine de hâkim olması isteniyor.