Arnavutluk’ta Yeniden Canlanan Kan Davaları

Fotoğrafçı Stefano Schirato,  Arnavutluk’ta 2.800 ailenin yaşadığı bir trajediyi dünyaya duyurmak ve aynı zamanda yardım çağrısı yapabilmek adını bir fotoğraf projesi gerçekleştirdi. 21. yüzyılda yaşamamıza rağmen dünyada olan bitenler bizleri şaşırtmaya, korkutmaya ve insanlığı sorgulatmaya devam ederken ürkütücü bir gerçek de Schirato’nun fotoğrafları ve aktardıklarıyla karşımıza çıkıverdi.

Komünizmin çöküşünün bıraktığı kanun ve düzen sistemindeki boşluk, bazı Arnavutları aşiret köklerinin ortak yasalarına geri götürdü. Bu yasalar, genellikle katilin ailesinden aynı cinsten bir üyeyi öldürerek intikam alan diğer ailenin hakkı gibi şeyleri içerir.  Bu bir dizi sıkı Arnavut geleneksel yasaları içinde bu Kanun’un 8. Maddesi olarak okunabilir.

2.800 Arnavut ailesinin, bu kanlı intikam kurbanlarının kaderini önlemek amacıyla, kendi kendilerine dayattıkları tecridi yaşadıkları düşünülmektedir.

Bazı bölgelerde, intikam hakkı bir zorunluluk olarak kabul edilir ve topluluk tarafından gerçekleştirilmesi için baskı yapılır. İntikam peşinde değilseniz dışlanma riskiniz vardır. Bu proje kapsamındaki fotoğraflarımla, bir ailenin ve özellikle genç üyelerinin hayatında bu durumun şiddetli ve zayıflatıcı etkisini yansıtmaya çalıştım. İkinci grupta olanlar, yani gençler, okula bile gitmeden hiçbir şey yapmayarak günlerini evde harcıyorlar.

Bir kan davasının iki tarafı olan aileleri karşılaştırmak için çalışırken çoğu aileyi intikam özlemi içinde bulmak sürpriz oldu. Ancak bu direncin ötesinde, büyük bir duygusal istikrarsızlık, depresyon ve öfkeyle de karşılaştım. Bu yaşam koşulları altında olan ailelerin bazıları ile temas kurabilmek neredeyse iki yıl sürdü. En zor şey memnuniyetle karşılanmak oldu, ikinci en zor şey ise onları konuşturmak.

Projemin adı “Eye for an Eye” (Göze Göz) ve insanların zihinleri ve ruhlarındaki çıkmazlar üzerine odaklanıyor.

Ben dünyaya bu durumu iletmek ve mümkün olan tek çözümü getirmek için çalışıyorum ve bunun için arabuluculuk kuruluşlarından destek istiyorum: BAĞIŞLAMAK

Rosa, 40, oğlu Edi ise 16 yaşında

Edi, dört yıl önceki bir kan davası nedeniyle evinde kapana kısılmış durumda. Babası kopan elektrik hatları yüzünden çıkan bir anlaşmada iki komşusunu öldürmüş. Olayın ardından babasının da düşman aile tarafından öldürülmesi gerçeğine rağmen Edi,  babası iki kişiyi öldürdüğü için hala risk altında.

Marku Pietri, 70 yaşında

Kardeşinin yanlış cinayetle suçlanıp tutuklandığını hatırlayan Marku’nun hikâyesi duygu dolu. Olay 1997 yılında gerçekleşmişti. O zamandan beri, Marku, intikam korkusuyla evinde hapis hayatı yaşıyor.

Dila, 31 yaşında

Onun kocası hapiste çünkü çok eski bir sorun yüzünden bir komşusunu öldürdü. Dila bana aklından geçenleri anlatıyor. Onun oğlu yurt dışına kaçmış ve 7 yaşındaki kızı Diana onun hayatı evinden dışarı her adım attığında sürekli tehlikede.

Yukarıda Diana’nın çizimini ve annesi ile gizlenerek yaşadığı büyükannesinin evinin giriş kapısını görüyorsunuz.

Fabjian, 17 yaşında

Evde çalışan Fabjian’ın 3 yıl boyunca okula devam etmesi mümkün olmamış. Her gün bir profesör gönüllü olarak evine gidiyor.

Nusha, 17 yaşında

Babasının evinin yakınında bir sulama kanalına konusunda çıkan anlaşmazlık sonrasında bir kadını öldürmesinden beri evini terk etmeye korkan Nusha, son iki yıldır okula devam edemiyor.

Besnik’in ailesi

Aralık 2007’de, Besnik önemsiz bir sebep yüzünden kuzeniyle tartışırken, kavga büyüdü ve Besnik’in onu bıçaklayıp öldürmesiyle sona erdi. Besnik hapse girdi ama ailesi hala intikam alma peşinde. Besnik’in iki çocuğu o zamandan beri evi terk edemiyor ve okula da gidemiyor. Bu yüzden öğretmenleri Leka eve gelerek onlara ders veriyor.

Arnavutluk’un kuzeyinde, en az 160 çocuğun okula terk etmek zorunda kaldığı düşünülmektedir ancak büyük olasılıkla sayı tahmin edilenin çok üzerinde. Eğitim Bakanlığı, evde ders almak zorunda olan çocuklar için Leka gibi öğretmenlerden oluşan bir grubu eğitiyor.

Dede Zef PjetergJoka, 45 yaşında

Birkaç yıl önce bir banka soygununda kardeşini kaybeden Dede, şimdi intikam için uygun bir anı bekliyor.

Cristian Luli, 17 yaşında

Luli ailesinin üyeleri Vukaj ailesinin intikam alması korkusuyla 1995 yılından beri evde sıkışıp kalmış durumda.

Sosse Preka

Sosse ve iki oğlu. Noj 18 ve Florian 16 yaşında. Beş yıl önce kocası bir komşularını öldürdü ve 20 yıl hapiste kalacak. Oğulları ise intikam korkusundan evden çıkamıyor.

Behije Kadri, 73 yaşında

Behije, 8 yıl önce evlerinin önünde öldürülen iki oğlunun, Besim ve Ramazan’ın fotoğraflarını gösteriyor. Besim ve Ramazan evlenmek üzere komşularının iki kızı ile kaçmak istedi. Kızların amcası durumu öğrendi ve çocuklarının gözleri önünde onları bir tüfekle öldürdü. Amca yurt dışına kaçtı ve Kadri ailesi intikam istiyor.

Lina Hili, 42 yaşında

Onun kocası Ded Hili, 1999 yılında bir soygun sırasında öldürüldü. Lina iki çocuklu bir dul. Guezim, Lina ve Ded’in oğlu. Onların kurallarına göre babasının öldürülmesinin intikamını alması gerekir ama o bağışlamaya istekli olduğuna karar verdi. Bu küçük kasabada intikamdan vazgeçmek hala kötü bir şeydir. Ne yazık ki bu durum, cesaret ve gurur eksikliği olarak görülmenin yakında, köye ve kurallara saygısızlık olarak da görülmektedir.

Fotoğraflar: Stefano Schirato