116
Views

Okuyacak çok kitap var seçmek zor diyorsanız yeni çıkan kitaplar arasından yaptığımız derlemeye göz atabilirsiniz.

Hastane

Yazar: Ahmed Bouanani

Yayınevi: Holden

“Tek bir gerçek cehennem var, işte burada, her gün içinde yaşadığımız cehennem! Burası, burası!”

Faslı yönetmen, şair ve yazar Ahmed Bouanani’nin ilk düzyazı eseri Hastane 1990’da Fas’ta basıldı. Yazar,1967’de yakalandığı tüberküloz sonucu hastanede geçirdiği altı ay, bu süreç boyunca eşi Naima’ya yazdığı mektuplar ve Fas’ın kolektif hafızasından aklında kalan parçaları bu romanda bir araya getirdi.

Belirsiz bir zamanda, belirsiz bir coğrafyada geçen hikâye, hastanenin giderek bir hapishaneye dönüşmesini anlatıyor. Kapılar kayboluyor, yaşayanlar ölüleri andırıyor. Kan, gözyaşı ve pislik hastaların etrafını sararken ölüm de aralarında dolaşıyor, dost oluyor onlarla. Doktorlar ve hemşireler ortadan kayboluyor, cesetler hastalar tarafından taşınıyor. Bouanani, tıpkı Sâdık Hidâyet, Franz Kafka ve Thomas Mann gibi yaşamın dayanılmaz ağırlığından kurtulmak için metaforlara sığınıyor. Bu yolculukta hiçbir yere gidilmediği halde tuhaf yerlere varılıyor.

Kaos Teorisi

Yazar: Etienne Ghys

Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları

Étienne Ghys (29 Aralık 1954) CNRS’in teorik ve uygulamalı matematik bölümü araştırma merkezi direktörü ve 2019’dan beri Fransa Bilimler Akademisi’nin daimi sekreteri Fransız matematikçi. Araştırmalarını “dinamik sistemler” üzerine yoğunlaştırmış ve matematiğin Fransa’da halk nezdinde yayılmasına önemli katkılarda bulunmuştur.
Başlıca yapıtları: La Petite Histoire des Flocons de neige (Odile Jacob, 2021), La Petite Histoire du ballon de foot (Odile Jacob, 2023).

“Önemli bir matematiksel kavram ya da düşüncenin kamuoyuna mal olması pek nadirdir. Bununla beraber, René Thom tarafından 1970’li yıllarda popülerleştiri¬len felaketler (afet) teorisi ya da Benoît Mandelbrot’un tasarladığı, 1980-90 yılla¬rında ortaya çıkan harika fraktal desenler gibi kamuoyuna ulaşmış bazı örnekler de vardır. Geniş kesimlerce bilinen ama büyük ölçüde çok da yanlış anlaşılan bir başka kavram da ‘kaos teorisi’nin simgesi haline gelen ünlü ‘kelebek etkisi’dir. Genel olarak şöyle ifade edilir: ‘Küçük bir etki büyük sonuçlar doğurabilir’ ya da ‘geleceği öngöremeyiz’, hatta ‘geleceğimiz başlangıç şartlarına bağlıdır’ vb.”

Fransız matematikçi Étienne Ghys, hava durumu tahminlerinden borsa öngörüleri¬ne kadar hayatın pek çok alanında karşımıza çıkan “kaos” olgusunu anlamlandırma çabasının matematiksel tarihini anlatıyor: Az, öz ve rastlantısal.

Bir Muz Bazen Sadece Bir Muzdur

Yazar: Kolektif

Yayınevi: Livera Yayınevi

Barış Acar, Murat Alat, Rafet Arslan, Noit Banai, Süreyyya Evren, Onur Serdar’ın yayına hazırladığı Maurizio Cattelan’ın “Comedian” işinin sanat tarihi ve piyasasında açmaya yeltendiği infiale dipnotlar düşen ve avangard lehine bir hücum denemesi niteliğindeki Bir Muz Bazen Sadece Bir Muzdur ve Tersi de Aynı Şekilde Geçerlidir, Livera Yayınevi’nden çıktı.

“Sanatı nasıl tanımladığımız çokça soru konusu edilir ama bir sanat yapıtına nasıl yaklaşmamız gerektiği üzerinde genellikle durulmaz. Sanki yapıt kendini anlatma yeteneğine sahipmiş ve bütün çağlar boyunca anlamı orada durup bizi beklemekteymiş gibi davranılır. Oysa sanat tarihi bunun tersini söyler bize; bir yapıtın anlamı olduğu kadar, adına sanat dediğimiz şey de çağlar boyunca değişir.

Çağdaş sanat yapıtları 1960’lardan bugüne dek sürekli hedef tahtasındaydılar. Ancak ne yazık ki üzerlerindeki eleştiri çoğunlukla sanat piyasasının bu yapıtlarla kurduğu ilişkinin dışına çıkmadı. İşin kötüsü, sanat piyasası ve onu oluşturan kurumsal donanıma duyulan kuşku, sonunda çağdaş sanatın taşıdığı avangard çekirdeğe, sanatı yaşamın kendisi haline getirme özlemine yönelerek sonuna dek muhafazakâr “Bu da sanat mı?” cümlesinde son buldu.

Maurizio Cattelan’ın duvara bantlanmış gerçek bir muzdan ibaret olan Comedian işi üzerine de benzer bir heyula hasıl oldu. Çağdaş sanat ve sanatçı, kara para aklayan bir dolandırıcıdan kapitalizmin kör uşağı olmaya dek pek çok itham altında kaldı.”

Bir Daha Bak: Hep Orada Olanı Fark Etmenin Gücü

Yazar: Cass R. Sunstein

Çevirmen: Ezgi Başer Akgürgen

Yayınevi: Domingo Yayınevi

Başkalarının Aklı ile Dürtme kitaplarının yazarlarından…
Hayatınızın en güzel günü hangisiydi? Peki o günü tekrar tekrar yaşasanız sizce nasıl hissederdiniz? Muhtemelen giderek anlamını yitirirdi. Böyleyiz… Hafta başında bizi heyecanlandıran şey hafta sonu geldiğinde sıkar. Bir zamanlar nefes kesici bulduğumuz ilişkiler, işler, şarkılar, sanat eserleri bir süre sonra ışıltısını kaybeder. İnsan alışır ve iyi şeyleri fark etmemeye başlar. Tabii kötü olanları da: Kirli havaya alışır, kendisine zarar veren ilişkileri sürdürür, hatalı davranışlara karşı kayıtsızlaşır, eşitsizliğe karşı körleşir.
Peki ya her şeyi yeniden görmenin bir yolunu bulabilseydik? Ya sadece gözalıcı şeylere duyduğumuz hayret duygusunu, çoktandır göz ardı ettiğimiz şeylere karşı da yeniden kazanabilseydik?
Davranış bilimi alanındaki iki müthiş zihnin işbirliğiyle ortaya çıkan Bir Daha Bak, rutinlerimizi bozmanın beyni nasıl sıfırlayabileceğini ve böylece günlerimizi yeniden yeşertip, daha mutlu ve tatmin edici hayatlar yaşamamızı sağlayabileceğini gösteren çığır açıcı bir çalışma.
“Leonardo da Vinci’den Albert Einstein’a tüm yaratıcı düşünürlerin ortak özelliği, çoğu insanın körleştiği gündelik şeyleri farklı gözle görüp hayret edebilmeleridir: mavi gökyüzü, zamanın geçişi, ışık huzmesinin bir yaprak üzerinde yarattığı parlaklık… Bir Daha Bak, etrafımızdaki şeylere yeni bir gözle bakmamıza, hayatımızı yeniden canlandırmamıza yardımcı olabilecek değerli bir yol.” –WALTER ISAACSON
“Esenlikli bir hayat sürmenin yollarını gösteren muhteşem bir rehber.” –ANGELA DUCKWORTH

Dostluk Üzerine

Yazar: Eugenio Borgna

Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları

Eugenio Borgna (22 Temmuz 1930, Borgomanero) Novara, Maggiore Hastanesi’nde Psikiyatri Başhekimi, Milano Üniversitesi Sinir Hastalıkları ve Zihinsel Hastalıklar Kliniği’nde öğretim üyesi olarak hizmet verdi. 2015’te YKY’den yayımlanan Bekleyiş ve Umut kitabıyla Bagutta Ödülü’nü alan Borgna, 4 Aralık 2024’te Borgomanero’da vefat etti.

Başlıca kitapları: I conflitti del conoscere. Strutture del sapere ed esperienza della follia (1988, Bilmede Yatan Çatışmalar. Bilmenin ve Deliliğin Yapısı), Malinconia (1992; Melankoli, YKY 2014), Come se finisse il mondo. Il senso dell’esperienza schizofrenica (1995, Dünyanın Sonu Gibi. Şizofrenik Deneyimin Anlamı), Le figure dell’ansia (1997, Anksiyetenin Türleri), Noi siamo un colloquio (1999, Biz Bir Söyleşiyiz), L’arcipelago delle emozioni (2001, Duyguların Takımadası), Le intermittenze del cuore (2003, Yüreğin Duraklamaları), L’attesa e la speranza (2005; Bekleyiş ve Umut, YKY 2015), Come in uno specchio oscuramente (2007, Karaltılı Bir Şekilde Aynada Gibi), Nei luoghi perduti della follia (2008, Deliliğin Kayıp Yerlerinde), Le emozioni ferite (2009, Yaralı Duygular) ve La solitudine dell’anima (2011, Ruhun Yalnızlığı, YKY 2013), La fragilità che è in noi [2014; Şu Bizim Kırılganlığımız, YKY, 2018], Sull’amicizia [2022; Dostluk Üzerine, YKY, 2025].

“Bizler birbirinden uzak adalar değiliz, bizler geleceğe açık topluluklar olmalıyız.”

Saatlerdeki zaman, takvimdeki zaman hayatımız süresince akıp geçse de dostlukta zaman, içsel zaman, geçmişten şimdiki zamana, şimdiki zamandan geleceğe baş döndürücü bir şekilde uzanıveren yaşanmış zaman asla zedelenmez. Bir kez daha söylemek isterim ki, birbirini yeniden gören dostlarda sessizliğin ve yokluğun dili yerini çehrenin ve gözlerin, tebessümün ve gözyaşlarının diline bırakır ve bunlar zaman zaman konuşmaktan da parlak bir iletişim yoludur.

İtalyan psikiyatr Eugenio Borgna’nın sıcak, yaratıcı ilişkiler kurmamızı sağlayan kocaman bir köprü olarak nitelediği dostluğun günlük hayatımızın, ruhsal ve mistik dünyamızın alanlarındaki yeri üzerine bir kitap Dostluk Üzerine.

Kayıp Yarım

Yazar: Brit Bennett

Yayınevi: İthaki Yayınları

2020’de The New York Times, The Washington Post, NPR, People, Time, Vanity Fair, Glamour tarafından yılın kitapları arasında ilan edildi • Barack Obama’nın okuma listesindeydi • The New York Times okurları tarafından 21. yüzyılın en iyi kitapları arasında gösterildi • 2021’de Women’s Prize finalisti oldu • 2022’de Goodreads Okurları Ödülleri’nde En İyi Tarihi Roman seçildi.
İlk romanı Anneler ile dikkat çeken, Ulusal Kitap Vakfı tarafından 35 Yaş Altı 5 Yazar arasında gösterilen Brit Bennett’ın ikinci romanı Kayıp Yarım, gerçeklerden çok algıların etkili olduğu ırksal yaftalar üzerine çarpıcı bir yapıt. 1950’lerden 1990’lara Amerikan tarihindeki dönüşümleri de gösteren, Güney’in derinliklerinden California’ya ırk ve cinsiyet meselelerinin farklı boyutlarını yansıtan, eğlenceli ve kurnazca kurgulanmış bir anlatı.
Açık tenli ama siyahi Vignard ikizleri, 16 yaşına geldiklerinde beraber evden kaçıp birbirlerinden ayrıldıktan sonra her biri kendi yoluna gittiğinde, biri siyahların cemaati içinde kalırken ötekisi bir beyazla evlilik yaparak beyazların cemaatine karışır. Kendi ailelerini kuran bu ikizlerin kaderleri, yıllar sonra çocukları üzerinden yeniden kesiştiğinde, kimin aslında kim olduğunun anlaşılması gerçeklerle yüzleşmeyi gerektirecektir. Peki algılarla oynanabildiği kadar kaderle de oynanabilir mi?

“Beyazdı, siyahiydi, sınırı geçer geçmez yeni bir insan oluyordu. Hayatını sürekli yeniden yaratıyordu.”
“Kayıp Yarım tamamıyla büyüleyici bir roman, beni ilk kelimesinden sonuna kadar etkisi altında tuttu. Edebi yeteneğiyle cezbediyor, nefes kesici yön değişiklikleriyle şaşırtıyor, psikolojik içgörüleriyle keyiflendiriyor ve farklı cemaatler ve bireylerin yaşamı üzerinde ırkçılığın çürütücü sonuçlarını düşünmeye sevk ediyor.” —Bernardine Evaristo
“Bennett’ın tonu ve tarzı James Baldwin’i ve Jacqueline Woodson’u çağrıştırıyor ama özellikle Toni Morrison’ın 1970’deki ilk romanı En Mavi Göz’ü andırıyor.” —Wall Street Journal

Makale Kategorileri:
KİTAP · MANŞET