İnanılmaz Yeteneklere Sahip 15 Hayvan

Hayvanlar alemi benzersiz ve inanılmaz yeteneklere sahip türlerle dolu. Üst seviye adaptasyona sahip pek çok hayvan dünyanın her yerinde ve her ortamda bulunabiliyor. Bu adaptasyonlardan bazıları hayvanların yırtıcılardan kaçmasına olanak tanırken farklı yetenekleri hayvanları yaşadıkları zorlu koşullardan koruyor ya da üreme olasılıklarını artırarak türün hayatta kalmasını sağlıyor.

Cinsiyet değişimlerinden uzuvların yenilenmesine kadar, işte 15 harika hayvan yeteneği.

Ağaç Kurbağası

Ağaç kurbağası kışın donarak ölüyor ve ilkbaharda hayata dönüyor. Yani kış uykusuna yatmak için tuhaf bir yol geliştirmiş. Bu amfibi yedi aya kadar aralıksız donmuş halde Alaska kışlarını bile atlatıyor. Donduğunda kurbağanın kalbi ve solunumu duruyor. Biyolojik olarak konuşursak ölüyor. Donmuş kurbağaların kan şekeri seviyesinin normalden 10 kata kadar daha yüksek olduğu bulundu. Bu da hücrelerin dondurucu sıcaklıklara rağmen suyu tutmasını sağlıyor. Sıcak hava geri döndüğünde ağaç kurbağası çözülmeye başlıyor. 14 ila 24 saat içinde tekrar hayata dönüyor.

Ren Geyiği

Ren geyiklerinin gözleri karanlık arktik kışlarda daha iyi görüş sağlamak için kahverengiden maviye döner. Gün ışığı saatlerinin mevsime göre büyük ölçüde değiştiği Kuzey Amerika ve Avrupa’daki boreal ormanlarında yaşayan ren geyiklerinin gözleri yaz aylarında kahverengidir ve uzun güneş ışığı saatlerine uyum sağlar. Ancak kışın hayvanlar neredeyse sürekli karanlıkta yaşar. Buna karşılık gözlerindeki basınç artar, göz bebekleri genişler, daha iyi gece görüşü sağlanır ve göz merceğindeki kolajeni sıkıştırır. Bu işlevler yansıyan ışığın miktarını azaltır ve gözün görünümünü kahverengiden maviye dönüştürür.

Balık Pullu Kertenkele

Balık pullu kertenkelelerin sırtları yırtıcılardan kaçmak için kolayca dökebilecekleri büyük pullarla kaplıdır. Sadece hafif bir dokunuş pulların yerinden çıkmasına neden olabilir. Bilim insanları kertenkeleleri nazikçe yakalama girişimlerinin bile pul kaybına neden olabileceğini söylüyor. Pullar döküldükten birkaç hafta sonra yerlerine yenileri çıkıyor. Hepsi Madagaskar ve Komor Adaları’na özgü beş tür balık pullu kertenkele var. Balık pullu kertenkeleler böceklerle beslenen gececi orman sakinleridir.

Kambur Balina

Kambur balina sürüleri “kabarcık ağları” adı verilen beslenme düzenleri ve hava kabarcığı sütunlarını kullanarak balıkları bir araya toplayabilir. Kril veya somon sürülerini yakalamak için hava kabarcıklarını üfleme deliğinden dışarı atarken geniş bir daire çizerek yüzerler. Yüzeyin altındaki diğer balinalar sesleri ve yüzme düzenlerini kullanarak balığı ağa yönlendirir. Son olarak tüm sürü yakalanan balıklarla beslenmek için ağızları açık şekilde yüzeye yüzer. Araştırmalar kabarcık ağının balinanın yüksek sesli çağrılarını susturan ve balıkları sahte bir güvenlik duygusuna sürükleyen sessiz bir bölge yarattığını gösteriyor.

Denizyıldızı

Deniz yıldızlarının ağızlarından dışarı doğru uzayabilen tuhaf mideleri vardır. Bu adaptasyon ağızlarını kullanarak tüketemeyecekleri büyük midye ve istiridyeleri avlamalarına olanak tanır. Uzayan mide avı sarar ve yemeği deniz yıldızının vücudunun dışında kısmen sindirir. Ortaya çıkan çorba kıvamındaki karışım mide geri çekilirken ağız yoluyla içeri çekilebilir. Araştırmacılar midenin kasılmalarını kontrol eden molekülü de tanımladı.

Ölümsüz Denizanası

Ölümsüz denizanası biyolojik olarak ölümsüz bir türdür. Olgun bir örnek uzmanlaşmış hücrelerin tamamen farklı bir yapıya geri dönebildiği nadir bir süreç olan transdiferansiyasyon yoluyla polip adı verilen olgunlaşmamış formuna geri dönebilir. Yaşlanma, yırtıcılardan kaynaklanan fiziksel hasar ve olumsuz çevre koşullarının hepsi bu süreci başlatabilir. Ancak vahşi doğada bu minik denizanası (olgun bireyler yaklaşık olarak bir insan tırnağı büyüklüğündedir) genellikle yırtıcılara veya hastalığa yenik düşer.

Keseli sıçangiller

Opossumların (keselisıçan) kanında yılan zehrinin bazı formlarını nötralize eden bir serum proteini bulunur. Çalışmalar bu adaptasyonun bu hayvanların zehirli yılanları avlaması sonucu geliştiğini söylüyor. Ayrıca yılanların daha karmaşık toksinler geliştirmesiyle keselisıçanlar da bu yeni toksinlere karşı daha fazla direnç geliştirdiğinden iki tür arasında bir nevi silahlanma yarışı yarattığını ileri sürüyorlar. Araştırmacılar opossumun bağışıklığını oluşturan protein zincirini sentezlediler ve ilk çalışmalar, bu proteinin çıngıraklı yılan zehri enjekte edilen farelere de bağışıklık sağladığını gösterdi Bilim insanları bu araştırmanın yılan ısırığı mağdurları insanlar için ucuz ve etkili bir panzehir için olanak sağlayacağını umuyor.

Su Aygırı

Su aygırları derilerinde doğal bir güneş kremi ve antibiyotik görevi gören bir salgı üretebilir. Salgılanan kırmızı renkli sıvıya genellikle kan teri denmesine rağmen kanla hiçbir ilgisi yoktur. Bu sıvı aslında iki pigmentin bir kombinasyonudur: su aygırı asidi ve su aygırı olmayan asit. Bu kimyasallar su aygırı derisinden renksiz ter olarak çıkar ancak havayla reaksiyona girerek ultraviyole ışığı engelleyen koyu kırmızı bir yapışkan madde oluşturur.

Deniz Hıyarı

Deniz hıyarları vücutlarını istedikleri zaman sıvılaştırıp katılaştırarak avcılardan saklanabilir. Bu tuhaf adaptasyonla kendilerini çatlaklara ve yarıklara gömerler ve sonra katı formlarını geri kazanarak saklanma yerlerinde kendilerini güvenceye alırlar. Deniz hıyarının derisi değişken kolajen doku adı verilen benzersiz bir kolajen türünden oluşur; doku hasar görmeden esneyebilir, kayabilir ve yeniden yönlenebilir. Deniz hıyarları katı formlarına girdiğinde doku kendini bir kafes yapısına yönlendirir.

Bok böceği

Boyutuna göre dünyanın en güçlü hayvanı bok böceğidir. Vücut ağırlığının 1.141 katını çekebilir. Bu böceklerin inanılmaz güç gösterileri doğrudan cinsel yaşamlarıyla bağlantılıdır. Dişi bok böcekleri, erkeklerin çiftleşme fırsatı bulma umuduyla keşfedeceği tüneller kazarlar. İki erkek aynı tünele girerse boynuzlarını çarpışarak rakiplerini uzaklaştırmaya çalışırlar. İlginçtir ki tüm erkekler boynuz ve üstün güç geliştirmez. Bazı “sneaker erkekler” çiftleşme başarısı elde etmek için alternatif bir yol olarak artan çevikliklerini ve sperm üretimini kullanırlar.

Axolotl (bir semender türü)

Bir avcı hayvan bir aksolotl’un herhangi bir uzvunu koparırsa eksik uzuv kemik, kan damarları ve kaslar halinde sağlam bir şekilde yeniden büyüyebilir. Bilim insanları aksolotllarda bu rejeneratif yetenekten sorumlu olan küçük bir RNA dizisini izole ettiler. Aksolotl, Mexico City yakınlarındaki Lake Xochimilco ve Lake Chalco adlı iki göle özgü bir su semenderi. Her iki göl de Mexico City’deki insan nüfusu arttıkça boşaltılan daha büyük bir göl sisteminin kalıntıları. Aksolotl artık yaşam alanı kaybı nedeniyle kritik derecede tehlike altında kabul ediliyor.

Hamamböceği

Hamam böcekleri kıyametten sağ çıkma olasılığı yüksek bir tür olarak hak edilmiş bir üne sahiptirler. Sonuçta başlarının kesilmesine bile dayanabilirler. Dayanıklılıkları nedeniyle hamam böcekleri sıklıkla deney konusudur ve araştırmacılar onların başları olmadan haftalarca yaşayabildiklerini ispatladı. Hamam böcekleri temel bedensel işlevlerini memelilerden çok farklı şekilde yerine getirdikleri için başlarının kesilse de yaşayabilir. Ağızdan değil vücutlarındaki spirakül adı verilen deliklerden nefes alırlar. Ayrıca kanın vücutta serbestçe aktığı ve kan basıncını düşük tutan açık bir dolaşım sistemleri vardır. Bu, hayati bir organa büyük bir kesik bile olsa ölümcül bir kan kaybına neden olmayacağı anlamına gelir.

Palyaço Balığı

Palyaço balıkları bir balık grubunun üremeye devam etmesini sağlamak için cinsiyetini erkekten dişiye değiştirebilir. Palyaço balıkları cinsiyet değiştirebilen tek hayvan değil ama bu davranışın yaşa veya boyuta göre önceden belirlenmesi yerine sosyal ipuçlarını takip etmesi bakımından benzersizdirler. Palyaço balıkları deniz anemonları arasında gruplar halinde yaşar. Gruplar bir üreyen erkek, bir üreyen dişi ve cinsel olarak olgun olmayan birkaç küçük erkek balıktan oluşur. Üreyen dişi ölürse erkek eşi cinsiyetini değiştirir ve onun yerini alır. Daha sonra gruptaki başka bir erkek hızla boyut kazanır ve üreyen erkeğin rolünü üstlenir.

Görkemli Lir Kuşu

Görkemli lir kuşu duyduğu hemen hemen sesi taklit edebilen büyük bir Avustralyalı ötücü kuşudur. Vahşi doğada çoğunlukla diğer kuşları taklit ederler ve tek bir lir kuşu, başka bir türün tüm sürüsünü taklit edebilir. Esaret altındaki lir kuşlarının araba alarmları, motorlu testereler, kamera deklanşörleri ve flütler dahil olmak üzere çeşitli sesleri taklit ettiği biliniyor. Ama çıkardığı en şaşırtıcı seslerin bazıları taklit değil. Erkek lir kuşunun çiftleşme çağrısı insanlara mekanik gelen ancak ebeveynlerinden öğrendikleri çeşitli tıkırtılar, gümlemeler ve vızıltılar içerir.

Yunus

Yunuslar tiz ıslıklar ve tıkırtılar çıkarır, geri dönen yankıları kendilerini yönlendirmek, yiyecek avlamak ve hatta duvarların arkasındaki veya okyanus tabanının altındaki şeyleri bulmak için kullanırlar. Alınlarındaki kavun adı verilen benzersiz doku yunusların yankı bulma sırasında ürettikleri seslere odaklamalarına ve onları yönlendirmelerine yardım eder. Araştırmacılar yunusların sesleri birbirleriyle iletişim kurmak için kullandığına inanıyor ve bu da zekalarını ve sosyal davranışlarını açıklamaya yardımcı olabilir.

görsel: CraigRJD / Getty Images

kaynak: treehugger