John Steinbeck’in ‘Fareler ve İnsanlar’ Romanı Hakkında İlginç Bilgiler

Çoğumuz John Steinbeck’in Şubat 1937’de yayınlanan Fareler ve İnsanlar adlı kısa romanını okumuş ya da en azından uyarlandığı filmi izlemişizdir. Lennie ve George’un hayat, özgürlük ve tavşanlarla dolu bir kulübe için yürek parçalayan arayışları hakkında çok şeyi bilsek de ikonik roman hakkında hala öğreneceğiniz birkaç şey var.

John Steinbeck, Lennie ve George’la aynı işte çalıştı

Stanford Üniversitesi mezunu olmasına ve Fareler ve İnsanlar’ı yazdığında beş kitap yayınlamış olmasına rağmen Steinbeck, gezgin ana karakterleriyle okuyucuların beklediğinden daha fazla ortak noktaya sahipti. Yazar, 1937’de The New York Times’a, göçmen işçiler için artık eskimiş olan takma bir adı kullanarak, “Ben de bir süreliğine aylaktım” dedi. “Hikâyenin geçtiği ülkede çalıştım.” Fareler ve İnsanlar’la Steinbeck, edebiyatta ve yüksek kültürde pek bilinmeyen bir topluluğun öyküsünü anlatmak istiyordu.

Lennie gerçek bir kişiye dayanıyordu

Aynı New York Times makalesinde Steinbeck, Lennie Small’un hikayesinin gerçek bir kişiye dayandığını söyledi: “Lennie gerçek bir insandı. Şu anda Kaliforniya’da bir akıl hastanesinde. Haftalarca onun yanında çalıştım. Bir kızı değiş bir çiftliğin ustabaşını öldürdü. Patron arkadaşını kovduğu için üzülmüştü ve karnına dirgen sapladı. Kaç kere olduğunu söylemekten nefret ediyorum. Bunu yaptığını gördüm. Çok geç olana kadar onu durduramadık.”

Steinbeck’in köpeği kitabın ilk draftını yedi

Steinbeck’in köpeği Toby, yazarın not kağıdına uzun uzun yazdığı hikayenin ilk taslağını yuttu. Steinbeck, Mayıs 1936’da bir arkadaşına şunları söyled: “Küçük bir trajedi devam etti. Bir gece yalnız kalan yavru köpeğim, taslak kitabımın yaklaşık yarısını konfeti yaptı. Tekrar yazmak için iki aylık bir çalışma gerekiyor. Bu beni geriletti. Başka bir taslak yoktu. Oldukça kızmıştım ama zavallı küçük adam eleştirel davranmış olabilir. İyi olduğundan emin olmadığım bir müsvedde için iyi bir köpeği üzmek istemedim. Sadece minik bir şaplak yedi. Toby’nin ilk taslağı yediğinde ne yaptığını bilmediğinden emin değilim. Toby-dog’u edebiyattan sorumlu yarbay olarak terfi ettirdim. Ancak bu ülkenin öngörülemeyen edebi coşkularına gelince, onlara pek güvenmiyorum.”

Fareler ve İnsanlar’ın orijinal başlığı çok daha gerçekçiydi

Başlığını İskoç şair Robert Burns’ün 1785 tarihli “To a Mouse, on Turning Her In Her Nest with the Pulluk” adlı şiirine bir saygı duruşu olarak seçmeden önce Steinbeck çok daha doğrudan bir seçeneği düşünmüştü: Something That Happened

Fareler ve İnsanlar bir “roman oyun” idi

Düzyazı kadar sahne de Steinbeck’in ilgisini çekti ve kitap her iki alanın özelliklerini taşıyor. Fareler ve İnsanlar aynı bir tiyatro eserinde olacağı gibi üç perdeden oluşuyor. Anlatımı sahne yönetmenliği karakterini taşıyor ve diyalogları bir oyunda duyulabilecek bir hissi veriyor.

Steinbeck, sahne prodüksiyonuyla New York Drama Eleştirmenleri Birliği Ödülü’nü kazandı

Mayıs 1937’de Fareler ve İnsanlar sahneye çıktı ve yazıldığı gibi sahnelendiği San Francisco’daki Theatre Union’da ilk kez seyirciyle buluştu. Fareler ve İnsanlar’ın lüks versiyonunun girişinde yazar Susan Shillinglaw şunu belirtiyor: “Steinbeck’in senaryo olarak roman denemesi… bir başarısızlık olarak görülmelidir. George Kaufman, yayınlandıktan birkaç hafta sonra Broadway’de Fareler ve İnsanlar yapımına ilgi gösterdiğinde, Steinbeck’e bazı değişiklikler öneren bir mektup yazdı. Gösteri o yıl Broadway’de açıldı ve 200’den fazla performans sergiledi. Steinbeck, yapım için 1937 New York Drama Critics’ Circle’ın En İyi Oyun Ödülünü aldı. Fareler ve İnsanlar da 1939’da George rolünde Burgess Meredith’in ve Lennie rolünde Lon Chaney Jr.’ın oynadığı bir filme uyarlandı.

Fareler ve İnsanlar en çok tartışılan kitaplardan biridir

Fareler ve İnsanlar, Amerikan Kütüphaneciler Birliği’nin 2000 ve 2009 yılları arasında En Çok Yasaklı veya Tartışmalı 100 Kitap listesinde en sık eleştirilen beşinci edebiyat eseri oldu.

Kitaba bazı garip nedenlerden dolayı karşı çıkıldı

Fareler ve İnsanlar’ın yarattığı ilgi genel olarak hikayenin sert dilini, cinsellikle ilgili yanını ve şiddetini ön plana çıkardı. Ancak Chattanooga, Tennessee’deki bir kuruluş biraz daha yaratıcıydı ve Steinbeck’in metninde gördüğü iş karşıtı tutuma karşı çıkıyordu. Kuruluş ayrıca Steinbeck’in vatanseverliği konusunda oldukça şüpheli olduğu konusunu da gündeme getirdi.

Fareler ve İnsanlar Looney Tunes’ta büyük rol oynadı

Kitabın 1939 film uyarlamasının yayınlanmasının ardından Lennie karakteri, popüler kültürde, özellikle de Warner Bros.’un Looney Tunes kısa filmlerinde hem parodi hem de saygı kazandı. Lennie, karikatür dünyasında bir av köpeği, büyük boy bir kedi ve diğer enkarnasyonların yanı sıra muazzam bir yeti olarak boy gösterdi.