5R – Fado’nun 5 Muhteşem Sesi
Alın yazısı bir müziğe dönüşerek tarihin dolambaçlı yollarından portelerin üzerine dizili notalar haline gelir ve Portekiz halkının müziği Fado olarak karşımıza dikilir. 19. yüzyılın ortalarında Lizbon sahillerinden yükselen bir çığlık olan Fado’yu, eşlerini, sevgililerini uzak denizlere yollayan kadınların aşk ve özlemlerinin ortaya çıkardığı söylenir. Fadoları yalnızca kadınlar icra etmiyor pek tabii. Carlos do Carmo ve Alfredo Marceneiro gibi isimleri de anarak Fado söyleyen erkeklere “fadist”, kadınlara da “fadista” dendiğinide belirtelim.
Fado’nun Lizbon ve Coimbra şehirlerine özgü iki türü varsa da yaygın olarak bilinen Lizbon tarzıdır. Genellikle klasik gitar ve 12 telli gitarla eşlik edilen Fadolar, günümüzde büyük orkestralar eşliğinde de icra edilmektedir. Siyasi tarihe ilgi duyanlar ise bu türeSalazar döneminin meşhur üçlemesi olan Futbol, Fado, Fatima’dan aşinadır. Diktatörün baskıcı rejimini bu üçlü sayesinde devam ettirdiği iddia edilir. Ne olursa olsun Fado, Portekiz halkının müziğidir ve diktatörlerin aksine onun yolu sonsuza kadar aşklarla kesişmeye devam edecek.
Bugün kulaklarımızı ve kalplerimizi Fado’ya açalım ve 5 muhteşem fadistayı dinleyelim.
Amália Rodrigues – Fado Meu
Mariza -Montras
Mafalda Arnauth – O Quetinha de Ser
Ana Moura -Consaço
Hermínia Silva – Rosa Enjeitada