Festivaller, Tanrılar ve Kahramanlar Ülkesi: BREZİLYA
…Aklımıza seyahat etmek geldiğinde, öncelikle yerleri, mekânsal ve coğrafi olarak düşünmek eğilimindeyizdir. Oradaki insanların çoğu kez –belki de genellikle– o yerlerden daha ilginç olduğunu unutmak kolaydır. O yerleri insanların doldurduğunu, oralara hayat verdiğini unutabiliriz. Karşılaştığım Brezilyalılar da –brasileiros ve brasileiras– en az manzara, tarih ve ilginç yerler kadar şaşırtıp büyüledi beni.” –Fran Bryson
Gezgin Fran Bryson, bu muhteşem ülkeyi tanımak konusunda epey şanslıydı çünkü oradaki misafirliği tam yedi yıl sürdü. Anlattıklarına bakacak olursak, orada geçirdiği her gün, Brezilya’nın dini inanışlarına, kültürüne, insanlarına ve sokaklarına biraz daha âşık oldu; bu kitap da onun meyvesi. Ancak bunu sıradan bir gezi anlatısı olarak değerlendirecek olursak yanılırız, şüphesiz ki çok daha fazlası: Kitap, İngiliz sömürgesi Avustralya/Tazmanya’lı “Batılı” Fran Bryson’un yarı biyografik, eski Portekiz sömürgesi olan Brezilya seyahatnamesidir. Yıllar içinde defalarca Brezilya’yı gezen yazar özellikle kendi meraklarını takip ederek, iki sömürge devletinin tarihinin, geleneklerinin, kültürlerinin ve insanlarının karşılaştırmasını yapar. Avustralya yerlileri Aborijinlerin ve Afrika’dan Brezilya’ya köle olarak getirilenlerin tarihini, uğradıkları soykırım ve değişimleri, Brezilya’yı gezerken gördüklerini referans alarak anlatır. Daha çok dini olayları, mekânları ve etkinlikleri takip ederek insanın hayatı nasıl anlamlandırdığı ile ilgilenir; “inanan insanlar”, deneyimleri ve bu amaçla bir araya gelmiş topluluklar ilgisini çeker. Daha çok toplu taşımayla ya da taksiyle seyahat eder. Yazarın dili muzip, özellikle kendi kültürüne ve tarihine karşı objektiftir. Farklı zamanlarda farklı yerde katıldığı Karnaval yürüyüşlerini canlı bir dille aktarır. Brezilya hakkında okuduğu kitaplardan, izlediği filmlerden, seyahatname yazarlarından yaptığı alıntılarla farklı bir kültüre yaptığı yolculuğu, “insan”ı ve “inançlar”ı esas alarak yorumlar.
Dünyanın en büyüleyici, en çelişkili ve en renkli ülkesine yapılan bir seyahat, Bryson’ın hayatını onulmaz bir biçimde değiştirmeye yetti, sıra okurlarında!
“Brezilya, bir hikâye olduğu kadar, bir yoldur da…
Sizin içinse, sayın okuyucu, Brezilya’yı tanımanın bir yolu;
tıpkı bu kitabı yazarken yaptığım gibi.” –Fran Bryson
FRAN BRYSON
Fran Bryson, Güneydoğu Avustralya, Bass Boğazı’nın azgın sularındaki Furneaux Adaları’nın en büyüğü olan Flinders Adası’nda yaşamaktadır. Seyahat etmediği ve gezileri hakkında yazmadığı zamanlarda yerel gazete Island News’da (Ada Haberleri) gündemi değerlendirir ve ara sıra üzüm toplama işinde çalışır ya da tur rehberliği yapar. Bir süredir Avustralya’nın önde gelen yazar temsilcilerinden biri olan Fran’in ebeveynleri de birer yazardır ancak ünlü yazar Bill Bryson’la akrabalığı bulunmamaktadır. Brezilya, Bryson’ın ilk kitabıdır.