Kirli suyu temizleyen pipet
BBC’den irli suyu özel geliştirilmiş bir pipet yoluyla güvenli içilebilir su haline getirmek mümkün.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, yeryüzünde 2,1 milyar insan içilebilir temiz su kaynağından yoksun. Bu nedenle kirli su kaynaklı ölüm sayısı savaş ve şiddet kaynaklı ölümlerden çok daha fazla.
2025’te dünya nüfusunun yarısı, temiz ve güvenli içilebilir su talebinin tümüyle karşılanamadığı bölgelerde yaşıyor olacak.
Bu nedenle atık suların arıtılıp yeniden kullanıma sokulması önemli. Bunun çeşitli yolları var. LifeStraw adı verilen pipet tarzı alet de bunlardan biri. Tüp şeklindeki aletin içi uzun ve geçirgen liflerle kaplı.
Suyu çektiğinizde iki mikrondan küçük, yani saç telinin yüzde biri kalınlığındaki tüm maddeler bu liflere takılıyor. Bu, parazitlerin yüzde 99,9’u, kolera, dizanteri, tifo gibi hastalıklara yol açan bakterilerin ise yüzde 99,9999’u anlamına geliyor. Pipetin bir ucundan giren çamurlu su, diğer ucundan pınar suyu berraklığında çıkıyor.
Parazite karşı önlem
Pipetin ilk çıkışı 1996’lara dayanıyor. Danimarkalı girişimci Mikkel Frandsen, Afrika’da yaşam kalitesini yükseltmek için dedesinin başlattığı çalışmaları ileri boyuta taşıdı. İlk pipetler gine kurdu adlı parazite karşı geliştirilmişti. Aylar boyunca vücudun içinde gelişen larvalar bir süre sonra deriyi delerek dışarı çıkmaya çalışıyor, büyük acılara, hatta bazı uzuvların ampute edilmesine varan ve ağır enfeksiyonlara yol açabiliyor. Bu parazite karşı herhangi bir aşı veya ilaç tedavisi de bulunmuyor.
1986’da 3,5 milyon olan gine kurdu vaka sayısı pipet sayesinde geçen yıl sadece 25 oldu. Bu hastalığın, çocuk felcinin ardından yeryüzünden silinecek ikinci hastalık olabileceği belirtiliyor.
kapak görseli: GETTY