5R- Yugoslavya Korku Sineması
Yugoslavya sinemasından derlenmiş en iyi ve en kötü korku filmlerine bakmaya ne dersiniz… 70lerin klasik vampir filmlerinden, tuhaf korku komedilere kadar kısa ama etkileyici bir listeye aşağıda göz atabilirsiniz.
Leptirica (“The She-Butterfly”), Djordje Kadijevic (1973)
Biz dönüşümlü, korkunç karartıcı, iğrenç ve kir kadar aptal olan filmlerin çeşitli kendimizi sundu.
Köyün tek değirmencisi Vule garip bir biçimde öldürülmüştür ve kendisi öldürülen dördüncü değirmencidir. Bu işi yüz yıl önce ölen Sava Savanoviç’in yapmış olabileceğinden şüphelenen ve hurafelere inanan Köy Konseyi toplanıp bir değirmenci bulmaya karar verirler, yoksa buğdaylarını öğütemeyip aç kalacaklardır. Ancak şöyle bir sorun vardır ki; hiç kimse bu işi yapmak istememektedir. Bu sırada köyün delikanlısı Strahinja, sevgilisi Radojka ile evlenmek için kızın babası olan ve köyde herkesin korktuğu Zivan’dan izin istemiş ancak Zivan tarafından fakir olduğu gerekçesiyle reddedilmiştir. Sevgilisi Radojka’nın başka erkeklerle evlenmesini görmeye dayanamayacağını düşünen Strahinja, köyü terk etmeye karar vermişken Köy Konseyi’ndan gelen teklif üzerine yolculuğu için para biriktirmek üzere köyün değirmenini işletmeyi kabul eder. Acaba daha önce diğer değirmencilerin başına gelen esrarengiz olaylar Strahinja’nın da başına gelecek midir ve dahası Strahinja’yı başka ne gibi tehlikeler beklemektedir?
Senaryosu Milovan Glisic tarafından yazılan ve Djordje Kadijevic’in yönettiği “She-Butterfly”, eski Yugoslav filmlerinden üst düzey bir Sırp korku filmi olarak kabul edilmektedir. Doğu Avrupa’dan değişik bir vampir öyküsü olan film Zvornik şehri civarında, Drina nehri yakınlarındaki Zelinje köyünde çekilmiştir
Variola Vera, Goran Markovic (1982)
Film Halil Redzepi’nin (Dzemail Maksut) Orta Doğu’ya yaptığı yolculukta variola vera hastalığına yakalanması ve o zamanın Yugoslavya’sına dönmesiyle başlar ama çok geçmeden kendimizi bütün gerekli elementleriyle bir pembe dizi ortamı içinde buluruz: kadın personelin çoğuyla ilişki kurmuş ama yeni gelen ve profesyonel olduğu kadar güzel de olan Doktor Danka Uskokovic’e (Varja Djukic) yaklaşmayı başaramamış itici bir tip olan Dr. Grujic (Serbedzija). Dr. Markovic (Dusica Zegarac) ile bir geçmişi olan hastanenin başhekimi Dr. Dragutin Kenigsmark (Erland Josephson). İdari müdür Upravnik Cole (Rade Markovic) ise Grujic’in yatağa attığında emin olmanıza yetecek kadar hafifmeşrep olan Slavica (Vladica Milosavljevic) ile birliktedir. Uzun süredir hastanede yatan hastalar, odacılar ve ziyaretçiler de bulunmaktadır ve ortam o kadar kaotiktir ki Redzepi’nin içeri girdiğini ve ta ki kan kusana kadar bekletildiğini fark etmezsiniz ve hastaneyi karantinaya almakta ısrar eden uzman Doktor Magistar Jovanovic (Aleksandar Bercek) dışında hastanedeki kimse bu semptomları çiçek hastalığı ile bağdaştırmaz.
Davitelj protiv davitelja, 1984
Yugoslav sinemasının en iyi örneklerinden –ve gerekli ilgiyi görmemiş olanlarından- biri olmaya devam ediyor. Korku ve komedi unsurlarının tuhaf bir karışımı olan bu film güldürücü, tuhaf, rahatsız edici ve herkesin zevkine göre değil.
Senaryo, anlatıcının Belgrad’ın bir dünya metropolü olduğunu iddia edemeyeceğini anlatmasıyla başlıyor. Sakin kadın sesinin bize söylediği üzere bu şehir çok önemli bir şeyden yoksun: usta bir kanun kaçağı! Önemsiz haydutlar bir yana Belgrad kanun kaçaklarının kralına sahip olmak üzere: kurbanlarını boğazlayan bir katil (ve filmin adından da anlaşılacağı gibi bir değil tam iki tane).
Bu katil hala annesiyle yaşan ve karanfil satarak çok az gelir elde eden aşırı kilolu, orta yaşlı Pera Mitic (Tasko Nacic). Trajik bir şekilde, filmin hikâyesinin geçtiği dönemde karanfil artık moda değil ve Pera’nın çiçekleri genellikle kadınlar tarafından ve bazen de kaba bir şekilde geri çevriliyor. Pera öcünü almak için güzel kadınları boğazlamaya başlar –özellikle de karanfil sevmeyenleri. Belgrad polisinin nafile soruşturmaları işinde başarılı (ama akli dengesi narin olan) dedektif Ognjen Strahinjic (Nikola Simic) tarafından yürütülür. Başlıca şüphelisi, ‘Come here baby, so I could strangle you’ (‘Buraya gel bebeğim ki seni boğazlayabileyim’) adlı hit parçayı yayınlayarak tartışmalara neden olan rock grubunun üyesi Spiridon Kopicl (Srdjan Saper) isimli hayattan zevk almayan gençtir.
Izbavitelj, 1976
Filmin yönetmeni Krsto Papić olan Hırvat korku-bilim kurgu filmi. 1976’da yayınlanmış olmasına rağmen 1982 Fantasporto uluslararası film festivalinde En İyi Film ödülünü aldı. Film 49. Akademi Ödüllerinde En İyi Yabancı Film kategorisi altında Yugoslavya’yı temsil etmek üzere seçildi ama aday olarak kabul edilmedi. 1999 yılında bir Hırvat film eleştirmenleri grubu tarafından şimdiye kadarki en iyi Hırvat filmi olarak ilan edildi.
Rusya kökenli Alexander Grin’in 1920 tarihli romanı Pacolovac’tan (Ratcatcher; Fare Avcısı) uyarlanan Izbavitelj sadece romanlarının yayınlanması için çabalamakla kalmayan aynı zamanda evinden atılmak üzere de olan ve kötü günler geçiren yazar Ivan Gajski’nin (Ivica Vidovic) hikayesini anlatıyor. Zagreb’in soğuğunda banklarda yatıp kalkmaya terk edilen Ivan sokakta kitap satan güzel Zagrebli Sonja Boskovic (Mirjana Majurec) ile tanışır. Aralarında bir bağ oluştuğunu gören Ivan bu numarayı hangi şartlar altında kullanacağını fark etmeksizin Sonja’nın numarasını alır. Gece için parkın banklarına seyirttiği sırada kendisine mukavva ile çevrilmiş, daha güvenli ve daha iyi bir bank öneren bir tanıdığına rastlar. Sonja’nın nerede yaşadığını öğrenmek için telefon rehberini kullanan Ivan bir mağarayı andıran ve farelerle dolu binayı keşfeder ve Sonja’nın bir Profesör olan babasını öldürmeyi planlayan tuhaf bir adamın da dâhil olduğu büyük bir ziyafete yolu düşer.
Orada olduğunu fark ederek alarma geçen gruptan kaçar ve daha sonra bu karşılaştığı grubun yarı insan/yarı fare yaratıklardan oluşan ve toplumu ele geçirmeyi planlayan bir grup olduğunu ona açıklayan profesörün ta kendisi tarafından kurtarılır. Ivan, profesörün dünyayı bu lanetten kurtaracağına inandığı formül için gerekli kimyasalları temin ederek ona yardımcı olmayı kabul eder. Her ne kadar polisi bu konuda uyardığı zaman polis ona inanmasa da (ve gerçekten de fare-insanlardan hiçbir iz bulunmaz) ikili serumlarını geliştirmeye devam ederler ancak deney tamamlanmadan önce profesör gizemli bir şekilde öldürülür. Sinsi ve karanlık Fare Mesih tarafından idare edilen grup sessizce Ivan ve Sonja’yı izler ve ta ki beklenmeyen müttefikleri, belediye başkanı, ikiliyi ölene kadar kemirilmekten kurtarmak için yardım edene kadar sonları gelmiş gibi görünmektedir… Ama her şey gerçekten de göründüğü gibi mi?
Gosti iz galaksije (1981)
Dusan Vukotic filmin yönetmenliğini üstlenirken, senaryoyu da Milos Macourek’le birlikte yazmış. Başrollerini Zarko Potocnjak, Lucie Zulová, Ksenia Prohaska’nın üstlendiği film korku, bilim kurgu ve komedi türlerini içinde barındırıyor.
Dubrovnik. Robert, kız arkadaşı Biba’yı dehşete düşürecek düzeyde bilim kurgu filmlere takıntılı dalgın bir adamdır. Arkana galaksisinden gelen süper güçlere sahip üç uzaylı hakkında bir hikâye yazmaktadır; Andra adında dişi bir android ve iki çocuğu: Targo ve Ulu. Bir gece yakınlardaki bir adaya davet edilir ve uzaylılarla tanışmasıyla şoke olur -Andra, Targo ve Ulu, tam olarak onun hayal ettiği gibi. Zihninin objeler ve yaratıklar yaratabildiğini düşünür. Bu durum ona inanmayan çok sayıda kişiyle sorunlar yaşamasına neden olur ta ki Biba onun hikâyesini doğrulayana kadar ve turistler kalabalıklar halinde merak içinde adaya akın etmeye başlar. Uzaylılar Robert’in evinde kalmaya başlar ve komşusu, fotoğrafçı Toni onların fotoğraflarını çekmek ister. Daha sonra uzaylı evcil hayvan Mumu birkaç kişiye saldırır ve onları öldürür ve Robert onlarla birlikte dünyayı terk etmeye karar verir.
