Amerikalı feminist kuramcı Nancy Fraser’ın Feminizmin Yazgıları: Devlet Güdümlü Kapitalizmden Neoliberal Krize adlı kitabı, Ayrıntı Yayınları’nın Kadın dizisinden çıktı! Feminizmin Yazgıları, Fraser’ın feminist hareketin geçirdiği dönüşümü ve tarihsel yolculuğunu eleştirel bir bakış açısıyla ele aldığı yazılarından oluşuyor. Kitap, 20. yüzyılın sonlarından itibaren “İkinci Dalga” feminizmin neoliberal politikalarla iç içe geçişini ve başlangıçtaki toplumsal adalet arayışının, piyasa odaklı bir yapıya evrilişini gözler önüne seriyor. Fraser, sosyal refah devleti döneminden neoliberal krize kadar uzanan süreçte feminizmin kazançlarını ve kayıplarını sorgularken, kapitalizmle kurulan karmaşık ilişkileri açığa çıkarıyor.
Nancy Fraser’ın Feminizmin Yazgıları: Devlet Güdümlü Kapitalizmden Neoliberal Krize adlı kitabı, Aslı Önal’ın çevirisiyle Ayrıntı Yayınları’nın Kadın dizisinde yerini aldı. Editörlüğünü Ceren Ataer’in üstlendiği Kadın dizisi, feminist teorinin külteserlerinin yanında güncel soruları ve sorunları ele alan kitapları okurlarla buluşturmaya devam ediyor. Dizi, kabul görmüş kurumların, yapıların ve düşüncelerin kadınların hayatını nasıl etkilediği ve değişim üzerine düşünmeyollarını tartışmaya açan eserlere öncelik veriyor. Kadın dizisinin 2025 yılındaki yayın planında önemli bir kült eserolan Gerda Lerner imzalı The Creation of Patriarcy (Ataerkinin Yaratımı);çok eski bir tartışmayı çarpıcı bir başlıkla yeniden gündeme getirerek bakım emeği ve aile üzerine düşünmeye davet eden Sophie Lewis’in Abolish theFamily (Ailenin İlgası) kitabı; kadınların ve kız çocuklarınındeneyimlediği kaygı ve korkuları ele alan Die Weibliche Angst (Kadınların Korkusu) gibi çalışmalar yer alıyor.
1970’lerden bugüne feminist imgelemde yaşanan değişimlerin izini süren Feminizmin Yazgıları, “İkinci Dalga” feminizmin kadın özgürlüğü için verilen radikal bir mücadele olarak Yeni Sol’un içindenortaya çıkışıyla başlayıp zaman içerisinde ütopyacı enerjisini yitirerek kimlik siyaseti ve neoliberalizmle hizalandığı tarihsel süreci gözler önüne seriyor.
Vaktiyle feminist kuramın merkezinde yer alan,kapitalist toplumun doğasına yönelik eleştirelliğin giderek geri plana atıldığını, hegemonik yahut anaakım feminist kuramın kendisini artık küreselkapitalist sisteme başkaldıran bir radikallikte algılamadığını, bilakisneoliberal güçlere her geçen gün daha fazla yakınsadığını, hatta onlarla“tehlikeli bir münasebet”e girdiğini dile getiren Nancy Fraser, refah devletinin maruz kaldığı politik ve ideolojiksaldırılara paralel bir biçimde, geçmişte büyük önem atfedilen ırk ve sınıftemelli meselelerin, yeniden bölüşüm, toplumsal ve ekonomik adalete ilişkintaleplerin, kültürel farklılıklar ve kimlik siyaseti lehine marjinalleştirildiğini yahut tamamen terk edildiğini iddia ediyor.
Fraser’a göre, feministhareketin başlangıçtaki özgürleştirici vaadini geri kazanmasının ve içinde yaşadığımız küresel neoliberal krizin açmazlarına çözüm üretebilmesinin yolu,diğer özgürlükçü ve eşitlikçi hareketlerle bir araya gelerek kontrolden çıkmışserbest piyasa düzeninin demokratik denetime tabi tutulması için ortak bir mücadele örgütlemesinden geçiyor.
Feminizmin Yazgıları: Devlet Güdümlü Kapitalizmden Neoliberal Krize, raflarda ve internet satış sitelerinde!
Bilgi için: ayrintiyayingrubu.com
instagram.com/ayrintiyayinlari
NANCY FRASER HAKKINDA
1947 doğumlu Amerikalı feminist kuramcı Nancy Fraser, aldığı felsefe eğitiminin ardından eleştirel toplumsal teori ve siyaset felsefesi alanlarında uzmanlaşmıştır. Toplumsal adalet ve feminizm üzerine çalışmalarıyla tanınan Fraser, adalet kuramı içinde yeniden bölüşüm, tanınma ve temsiliyet arasındaki ilişkileri yeniden düşünmeye odaklanmıştır.
New York’ta bulunan The New Schoolfor Social Research’te dersler veren ve New Left Review’un yayın kurulunda yer alan Fraser’ın en önemli eserleri arasında, Unruly Pcactices (1989),Justice Interruptus (1997), Scales of Justice (2009), The Oldis Dying and the New Cannot Be Born (2019), Cannibal Capitalism (2022)gibi kitaplar yer alır. Eserlerinde feminist hareketlerin yanı sıra, küreseladalet ve demokrasi mücadelelerini de yeni bir bakış açısıyla değerlendirme çağrısında bulunur.
Çağdaş eleştirel düşüncenin önde gelen isimlerinden kabul edilen Nancy Fraser, feminist kuramın ötesine geçen kapsamlı analizleri ve eleştirel toplumsal teoriye olan katkılarıyla gerek akademik çevreler gerek aktivist hareketler açısından ilham verici bir figür olmaya devam etmektedir.
Türkçede yayımlanmış kitapları: Struggle Over Needs (İhtiyaçlar Mücadelesi, Çev. Aykut Kılıç, AgoraKitaplığı, 2006); (ortak yazar) Feminist Contentions, (ÇatışanFeminizmler, Çev. Feride Evren Sezer, Metis Yayınları, 2008); (ortak yazar) Feminismfor the 99%. A Manifesto (%99 İçin Feminizm: Bir Manifesto, Çev.Utku Özmakas, Sel Yayıncılık, 2021); (Rahel Jaeggi ile birlikte) Capitalism:A Conversation in Critical Theory (Kapitalizm: Eleştirel Kuram Çerçevesinde Bir Söyleşi, Çev. Eren Karaca, Nika Yayınevi, 2023).
