Balkanlara dair kapsamlı bir çalışma: “Balkanlar, İki Dünya Arasında Bir Tarih”

VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY), “Balkanlar, İki Dünya Arasında Bir Tarih” isimli kitabı okurlarıyla buluşturuyor. Dennis P. Hupchick’in kaleme aldığı, Cengiz Yolcu’nun dilimize çevirdiği kitap, bu kadim coğrafyanın karmaşık ve renkli tarihini ve çok katmanlı kimliklerini kapsamlı bir şekilde ele alarak okuru coğrafyanın derinliklerine götürüyor. Bizans İmparatorluğu’ndan Osmanlı hâkimiyetine, romantik milliyetçilik döneminden Komünizm çağına kadar geniş bir zaman dilimini kapsayan bu eser, güçlü tarihsel anlatısıyla dikkat çekiyor. Aynı zamanda da Türkçe olarak şimdiye kadar yayımlanmış en kapsamlı Balkan tarihi kitabı olma özelliği taşıyor.

VBKY’nin tarih kitaplığı, Dennis P. Hupchick’in yazdığı, “Balkanlar, İki Dünya Arasında Bir Tarih” kitabıyla genişlemeye devam ediyor. Balkanlar’ın etnik, kültürel ve siyasi çeşitliliğini vurgulayan kitap, fiziki coğrafyadan kaynaklanan zorlukların ve avantajların nasıl sosyal ve siyasi şekillendirici bir rol oynadığını gözler önüne seriyor. Osmanlı yönetiminin etkilerinden modern ulus devletlerin ortaya çıkışına, bölgesel çatışmalardan Soğuk Savaş’ın ideolojik bölünmelerine kadar, Balkanlar’ın tarihine dair bilinen birçok klişe ve yanlışı sorgulayan Hupchick, derinlemesine bir anlayış sunuyor. Bizans İmparatorluğu’ndan Osmanlı hâkimiyetine, romantik milliyetçilik döneminden Komünizm çağına kadar geniş bir zaman dilimini kapsayan bu eser, güçlü tarihsel anlatısıyla dikkat çekiyor. Hupchik’in asırlara yayılan tarihsel tasvir ve tespitleri sadece kronolojik bir silsileyi değil, Ortodoks Hristiyan, İslam ve Batı ve Orta Avrupa medeniyetlerinin daimî bir etkileşim hâlinde olduğu bu biricik coğrafyayı akademik titizlik ve bir anlatı ustalığıyla okura sunuyor. “Balkanlar’ı anlamak, yalnızca Avrupa tarihini değil, insanlık tarihini anlamaktır” iddiasının zeminini bulacağı bu kitap, şimdiye kadar dilimizde Balkan tarihiyle ilgili yayımlanmış en kapsamlı çalışma olma özelliğini taşıyor.

Kitaptan:

“Doğrudan Balkan tarihini incelemeye başlamadan önce, çalışmayı bağlama oturtmak için şu soruyu sormak gerekir: “Balkanlar” nedir? Balkanlar, Avrupa’nın Balkan Yarımadası olarak adlandırılan coğrafi bölgesini oluştururlar ve genellikle Güneydoğu Avrupa olarak adlandırılırlar. Görünüşte basit olmasına rağmen, böyle bir tanımlama coğrafyacıların Avrupa kıtası olarak adlandırılan bölgeyi Asya kıtasından kesin olarak ayıramamasından kaynaklanmaktadır. Bu belirsizliğe rağmen, Balkanlar’ın Doğu Avrupa’nın bir parçası olduğu fikrine çok az kişi katılmaz. En temelde Balkanlar, orada yaşayan çeşitli insan toplulukları, özellikle de kültürleri tarafından tanımlanır. Kültür belirli bir toplumun, insanların sıradan fiziksel ve beşerî çevreleri tarafından şekillendirilen ve bireysel kişisel özelliklerin ötesine geçen ortak bir grup kimliği sağlayan ortak gerçeklik algısıdır. Belirli bir bölgede yaşayan toplumları ele alırken, onların kül türlerini göz önünde bulundurmak gerekir. Ancak kültürün kendisi, küçük grup düzeyinde etnisite ve büyük grup düzeyinde uygarlık olarak var olan karmaşık bir konudur. Etnik açıdan çeşitlilik gösteren Balkanlar’ın genel bir tarihini derlerken öncelikle etnik kültüre odaklanmak pek anlamlı değildir. Son iki bin yıl boyunca burada gelişen üç büyük medeniyete – “yerli” Ortodoks Doğu Avrupa ve iki “dayatılmış” İslam ve Batı Avrupa – odaklanmak daha yararlıdır. Bunların “kökenleri” ve bölge sakinleri arasındaki benzersiz etkileşim, aslında “Balkanlar”a tanımını veren şeydir.”

Yazar Hakkında;

Pittsburgh Üniversitesi tarih bölümünden mezun olmuş ve doktorasını aynı üniversitede “On Yedinci Yüzyılda Bulgarlar (1983)” başlıklı teziyle tamamlamıştır. Doktora çalışmasını, Amerika’da Bulgar tarihi yazılarının önde gelen isimlerinden olan Prof. James Franklin Clarke Jr.’ın (1906-1982) yönetiminde yazmıştır. Hupchick, Wilkes Üniversitesi’nde Doğu Avrupa ve Rusya Çalışmaları Programı’nı yönetmiştir. Amerikan Slav Araştırmaları Derneği’nin üyesi olup, Bulgar Araştırmaları Derneği’nin geçmiş dönemlerde başkanlığını yapmıştır. 1989 yılında Fulbright Bursiyeri olarak Bulgaristan’da bulunmuştur. Bulgar ve Balkan tarihi üzerine çok sayıda makale ve kitap kaleme alan yazarın başlıca kitapları şunlardır: The Bulgarians in the Seventeenth Century: Slavic Orthodox Society and Culture under Ottoman Rule (1993), Culture and History in Eastern Europe, (1994) Conflict and Chaos in Eastern Europe, (1995) A Concise Historical Atlas of Eastern Europe, (1996) The Balkans: From Constantinople to Communism, (2001) The Palgrave Concise Historical Atlas of Eastern Europe, (2001) The Palgrave Concise Historical Atlas of the Balkans, (2001).